بحران بن بست در انتظار اقتصاد

علی سعدوندی، اقتصاددان در گفت‌وگو با صدای بورس به بررسی امکان تحقق هدف واگذاری‌های دولت و کسب درآمد مورد نیازش از این طریق و به صورت کلی

بحران بن بست انتظار اقتصاد پرداخت.

در سال جاری دولت توانسته تقریبا ۳ برابر بیشتر از میزان در نظرگرفته شده در بودجه ۹۹ از طریق واگذاری سهامش در شرکت‌های دولتی کسب درآمد نماید، پیش‌بینی فروش ۹۵هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های دولتی در سال ۱۴۰۰ با توجه به حصول این میزان درآمد در سال جاری چگونه محقق می گردد؟

موضوع مهم این می باشد که نباید برنامه‌ریزی‌های ما احساسی گردد، تعمیم دادن پسرفت‌ها و یا پیشرفت‌ها به سال‌های آینده غلط است. البته رشد بازار سرمایه در رقم زدن حصول این درآمد بی‌تاثیر نبود.

رونق بازار سرمایه در فروش سهام دولت چه نقشی داشت؟

بازدهی و سود رسانی بازار سرمایه در سال ۹۹ در کل عمر این بازار بی سابقه بود.این موضوع را به سال‌های بعد نمی‌توان تعمیم داد. باید یک دیدگاه درازمدت و استراتژیک نسبت به بودجه داشت تا بتوان به موفقیت رسید. درچند سال اخیر در کشور ما مدیریت بودجه نقشی همچون مدیریت بحران داشته است. که می توان دقیقا استراتژی دولت را مصداق این ضرب‌المثل از این ستون به آن ستون فرج است دانست.

بیشتر مطالعه کنید: سرمایه گذاری بعد از لایحه بودجه ۱۴۰۰

بودجه ۱۴۰۰ بر حسب اصول علمی درآمدهای دولت پیش‌بینی گردیده؟

اگر قرار بر تنظیم بودجه براساس اصول علمی می‌بود باید در بودجه تعادل حفظ می‌شد. این موضوع یعنی اینکه باید کاری انجام می‌دادیم که بازار پول و بازار سرمایه به یک سطح رشد کنند.

دولت در سال پیش رو از طریق همین درآمدها کسری بودجه‌اش را جبران نمود، آیا سال آینده نیز می‌تواند به این روش درآمدزایی نماید؟

اقدامی که دولت در سال۹۹ برای جبران کسری بودجه انجام داده تمسک جستن به بازار سرمایه است. افزایش بسیار زیاد ارزش سهم‌ها به خصوص در سهام‌هایی که دولت در اختیار داشت، مشکل نهادهای نظارتی که همواره دولت را به ارزان‌فروشی متهم می‌کند نیز به این طریق برطرف گردیده است. این موضوع سبب غرور دولت شده  است. همچنین گمان اینکه می‌تواند این روند را در سال آینده نیز ادامه دهد. ادامه چنین حرکتی قادرست کل اقتصاد کشور را با بن‌بست روبه رو نماید. یعنی اگر دولت سعی نماید بازار سرمایه را به شکل مصنوعی رشد بدهد تا بسیار بالاتر از قیمت تعادلی برود معلوم نیست تا پایان سال ۱۴۰۰ بتواند رشد کاذبی که نصیب بازار خواهد کرد را حفظ نماید.

جهت آگاهی بیشتر در مورد بحران بن بست در انتظار اقتصاد می توانید به دوره اقتصاد کلان مراجعه نمایید.

راه حل مناسب برای جبران کسری بودجه چیست؟

راه‌حل مناسب‌تر این است که دولت برای شرکت‌های تأمین سرمایه و سرمایه‌گذاری‌هایی که در حال حاضر مشغول بازارگردانی هستند مالیات تعیین کند. در حقیقت انجام این اقدامات برای کسب درآمد راهکار جبران کسری بودجه نبوده است.

دولت انتشار اوراق سلف نفتی را نیز مدنظر دارد، این موضوع می‌تواند واگذاری‌های دولت را تحت تاثیر قرار بدهد؟

یک تناقض بسیار فاهش در بودجه سال ۱۴۰۰ موجود است که آن هم عدم تاکید دولت به منتشر نمودن اوراق است. توصیه برای جبران این کسری بودجه انتشار اوراق می‌باشد. با این وجود نقش اوراق نسبت به سال گذشته به در بودجه بسیار کم رنگ بود.

چه راه درآمدی در بودجه ۱۴۰۰ بیش از همه خودنمایی می‌کند؟

برعکس انتشار اوراق که نقشی کم رنگ دارد، نقش بازار سرمایه و اوراق سلف نفتی بسیار پر رنگ تر از گذشته شده است.

مطالعه بیشتر: ارز روحانی یا دلار جهانگیری؟!

انتشار اوراق سلف نفتی تهدیدی برای بازار سرمایه محسوب می‌شود؟

تفاوت اوراق سلف نفتی و اوراق خزانه در این بخش است. اوراق سلف نفتی به عبارتی یک نوع اوراق ارزی با بازده انتظاری بسیار بیشتری خواهد داشت. با این حساب اگر بازده انتظاری بالای ۶۰ درصد اوراق سلف نفتی در اختیار مردم قرار گیرد قابل درک است که بخش بزرگی از سرمایه‌گذارانی که به صورت روزانه اقدام به خرید و فروش سهام می‌کنند به اوراق سلف نفتی جذب شوند. اگر دولت حجم زیادی برای اوراق نفتی را بتواند بفروش رساند، بازار سرمایه به خواب زمستانی فرو می‌رود. همچنین احتمالا نتواند بیشتر از ۱۰هزار میلیارد تومان واگذاری سهام داشته باشد. اگر هم بخواهد سهام بفروشد دیگر قادر نخواهد بود اوراق سلف نفتی بفروشد که با این حساب بودجه به مشکل می‌خورد.