خطر ارزپاشی و بیماری هلندی

گفت‌وگوی دکتر علی سعدوندی با خبرگزاری مهر

اشکال نحوه بکارگیری درآمدهای نفتی

دکتر علی سعدوندی با بیان اینکه خطر ارزپاشی در ماه‌های آخر عمر دولت، اقتصاد ایران را تهدید می‌کند، گفت: این اقدام، فنر نرخ ارز را باردیگر فشرده کرده و تولید داخلی را در معرض خطر قرار می‌دهد.
دکتر سعدوندی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اعلام دولت مبنی بر افزایش درآمدهای نفتی طی ماه‌های گذشته از یک سو و احتمال شکل‌گیری بیماری هلندی ^[1] گفت: مهمترین مشکلی که اقتصاد ایران طی ۵۰ سال گذشته با آن مواجه بوده، بکارگیری ناصحیح منابع حاصل از فروش نفت است؛ چراکه سیاست‌گذاران و دولتمردان از درآمد نفتی به عنوان دینامیت برای تخریب اقتصاد استفاده کرده‌اند و روشی که کشورهای دنیا در هزینه‌کرد درآمدهای نفتی خود مورد استفاده قرار می‌دهند را پیاده نمی‌کنند.

بیشتر بخوانید: آموزش فارکس

ارزپاشی و نفرین منابع

این کارشناس اقتصاد کلان و بانکداری افزود: از این نوع هزینه‌کرد درآمدهای ارزی کشور، در ادبیات اقتصاد به عنوان نفرین منابع یاد شده است. یعنی منابع ارزی که می‌تواند در داخل کشور منجر به ایجاد ارزش افزوده و رشد بیشتر اقتصادی شود، در خدمت بخش واقعی اقتصاد قرار نمی‌گیرد و صرف واردات بی‌هدف برای کنترل تورم می‌شود.
وی تصریح کرد: اینکه درآمد ارزی، صرف واردات شود به این معنا است که دولت در جایی به کالاهای خارجی که قابلیت تولید دارند. یارانه می‌دهد؛ در حالی که تولیدکننده داخلی قابلیت تولید آن کالا را دارد.

بیشتر بخوانید: آموزش بورس

پکیج اقتصاد کلان

برای آشنایی با مفاهیم تورم، تولید ناخالص داخلی (GDP)، اشتغال و نرخ بیکاری، منحنی فیلیپس، مدل ماندل-فلیمینگ، رژیم‌های نرخ بهره، بدهی دولت و کسری بودجه با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.

خطر ارزپاشی و صنعت‌زدایی

دکتر سعدوندی اظهار داشت: یک سر دیگر آسیب شکل گیری بیماری هلندی، صنعت زدایی ^[2] است. به این معنا که درگیری اقتصاد ایران با این بیماری، تولید ملی را زمینگیر و ناتوان در رقابت می‌کند.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه افزایش درآمدهای نفتی نباید منجر به ارزپاشی جهت کاستن از نرخ ارز و واردات شود، گفت: اگر درامد نفتی افزایش یافته، باید صرف توسعه زیرساخت‌ها ^[3] و تکمیل پروژه‌های عمرانی و تشکیل سرمایه ثابت شود.
این استاد مدیریت ریسک مالی خاطرنشان کرد: منافع حاصل از ورود ارزهای خارجی به کشور باید در کل اقتصاد ایران پخش شود؛ چراکه در غیر این صورت به تولید صدمه خواهد زد؛ اما تنها مسیری که سبب حمایت از تولید و رقابتی تر شدن کالاهای ایرانی در بازارهای داخلی و خارجی خواهد شد، بکارگیری این منابع در توسعه زیرساخت است.

بیشتر بخوانید: آموزش اقتصاد

خطر ارزپاشی برای اقتصاد

وی اظهار داشت: توصیه مؤکد به دولت، اجتناب از ارزپاشی است؛ چراکه این سیاست ظرف ۵۰ سال گذشته در اقتصاد ایران همواره آثار مخربی داشته است.
وی توضیح داد: اگر دولت از محل افزایش درآمد نفتی، اقدام به ارزپاشی کرده و نرخ ارز را پایین بیاورد. مجدد شرایطی که پس از برجام از سوی مردم و طبقه متوسط جامعه تجربه شد، بروز خواهد کرد؛ به این معنا که وضعیت معیشت مردم بهتر نخواهد شد بلکه تنها قشر محدودی از کشور بهبود را تجربه خواهند کرد. اما در عوض، تولید داخلی در حوزه‌های مختلف صنعتی که طی امسال با واقعی شدن نرخ ارز، جان گرفته و شاهد افزایش چشمگیر آنها بودیم، بار دیگر زمین خواهند خورد.

بیشتر بخوانید: روش های سرمایه گذاری

دکتر سعدوندی با اشاره به سخنان رئیس جمهور و رئیس دفتر وی مبنی بر کاهش نرخ ارز تصریح کرد: ارزپاشی به منظور کاستن از قیمت ارز، منجر به فشرده شدن مجدد نرخ ارز خواهد شد. که یک اشتباه سیاسی از سوی دولت است. برداشت دولت این است که کاهش نرخ ارز می‌تواند شرایط اقتصادی را در آستانه انتخابات بهبود ببخشد. در حالی که این صرفاً یک نگاه عوام فریبانه است که متأسفانه دولت در حال حرکت به سمت آن است.
این کارشناس اقتصاد در پایان گفت: بسیاری از صنایع کشور با توجه به واقعی شدن نرخ ارز، علیرغم شدیدترین تحریم‌ها رشد کردند و نباید با کاهش دستوری نرخ ارز از طریق ارزپاشی، فرصت شکوفایی را از صنایع داخلی سلب کنیم.

بیشتر بخوانید: چارلی مانگر

^[1] ^{Dutch Disease (Investopedia)}

^[2] ^{Deindustrialization (Wikipedia)}

^[3] ^{Infrastructure (Investopedia)}

بیشتر بخوانید: مشاوره سرمایه گذاری

پکیج اقتصاد خرد

برای آشنایی با سرفصل‌های چگونگی کارکرد بازار، بازارها و رفاه اقتصادی، اقتصاد بخش عمومی، اقتصاد بازار کار و رفتار بنگاه و سازماندهی صنعتی – Industrial Organization با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.