تسعیر ارز در بورس 

تسعیر ارز واژه ای است است که ممکن است آن را شنیده باید. عده ای از آن آگاه اند اما برخی دیگر اطلاعات کافی نسبت به آن ندارند. تسعیر ارز که به واحد پولی نیز معروف است یکی از مفاهیم مهم در اقتصاد می باشد. بوسیله این مولفه مهم، تاثیر تغییرات نرخ ارز در عملیات مالی و حسابداری شرکت‌ها و واحدهای تجاری و اقتصادی بررسی شده و در صورت‌های مالی آن‌ها به صورت استاندارد اعمال می شود. این خبر برای بانک ها بسیار خوب می باشد و می تواند باعث رشد نماد های بانکی در بورس شود. در این مقاله به ارائه مطلب تسعیر ارز در بورس و انواع روش های آن می‌پردازیم:

تسعیر ارز چیست؟

وجهی که برای مبادله‌ میان یک شرکت مستقر در ایران و شرکتی در خارج از کشوراسفاده می شود. اغلب یک ارز رایج می باشد؛ به عنوان مثال یورو آلمان به تبدیل ارز توسط شرکت‌ها به پول رایج درکشور خود تسعیر گفته می شود. به بیانی راحت تر مثلاً شرکتی که در کشور ایران مستقر است و فعالیت دارد، هزار یورو بابت محصول خود از یک شرکت آلمانی دریافت می‌کند. ثبت این هزار یورو در دفاتر حسابداری به ریال و  تبدیل آن به پول رایج کشور، تسعیر نام دارد. نرخ تسعیر به نرخ تبدیل دو واحد پولی به همدیگر گفته می شود.(شامل انواع نرخ‌های برابری رسمی، قراردادی و غیره) که در تسعیر ارز از آنها استفاده می شود.

این به نحوی است که نتایج آن عموماً با اثرات تغییرات نرخ ارز بر جریان‌های وجوه نقد واحد تجاری و ارزش ویژه آن هماهنگی داشته باشد.همچنین این اطمینان را ایجاد کند که تصویری مطلوب از نتایج عملکرد را درصورت‌های مالی، ارائه می‌دهد. اگرعملیات مالی یک شرکت یا واحد تجاری به ریال ثبت گردد. باید تمام معاملات ارزی انجام شده آن به ریال تبدیل گردد. این تبدیل واحد پولی را تسعیر ارز می نامند. در واقع تسعیر، نوعی تجدید ارزیابی در دارایی‌های ارزی می باشد. به این صورت که ارزش ریالی دارایی‌های ارزی با نرخ‌های جدید محاسبه می گردد.

باید به این نکته توجه ویژه نمود که فرقی اساسی میان تبدیل ارز و تسعیر آن وجود دارد؛ به عبارت بهتر در تبدیل ارز، دارایی از یک واحد پولی به واحد پول دیگری به‌طور واقعی تغییر می‌کند، اما در تسعیر ارز، تنها مبنای ارزیابی تغییر کرده و دارایی ها بدون تغییر باقی می‌مانند.

تعریف ارز

ارز یا currency نوعی پول پذیرفته شده می باشد. که توسط دولت توزیع گردیده و مبادله کالا و خدمات با آن امکان‌پذیر نخواهد بود. هر کشوری ارز مخصوص به خود را پیدا کرده. در بعضی موارد برای مبادلات و معاملات تجاری لازم خواهد بود از ارز رایج کشور مقابل یا ارزهای معتبر جهانی استفاده نمود.

 تسعیر

به‌کمک تسعیر ارز در بورس شرکت‌ها و واحد های تجاری این توانایی را دارند تا میزان واقعی سود یا فروش خود را بررسی کنند. درواقع با تغییر نرخ ارز،صورت مالی و عملکرد این شرکت ها تغییر می‌کند.

تسعیر ارز چگونه ثبت می شود؟

شرکت ها یا واحد های تجاری  فعالیت‌های خارجی خود را می‌توانند به دو طریق انجام دهد. آنها می‌توانند معاملاتی را به ارز انجام داده یا دارای عملیات خارجی باشند. موضوعات اصلی در صورت های مالی وحسابداری معاملات ارزی و عملیات خارجی شامل دو مورد است:

۱- چه نرخی برای تسعیر به کار گرفته

۲- آثار مالی نشات از تغییر نرخ ارز در صورت‌های مالی چگونه شناسایی شود.

هدف این است که تسعیر معاملات ارزی نحوی انجام شود تا این اطمینان را بوجود آورد که صورت‌های مالی، انعکاسی مطلوب از نتایج عملکرد واحد تجاری ارائه می‌دهند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد بازار بورس به سایت ویکی پدیا مراجعه نمایید.

دارایی‌های ارزی، مشکوک الوصول-معوق

مقدار زیادی از دارایی‌های ارزی، مشکوک الوصول-معوق خواهد بود. اما بانک ها معمولا سالیانه با استفاده از این تسعیر نرخ ارز، از محل این دارایی‌های مشکوک‌الوصول-معوق، سود شناسایی به دست می آوردند. به همین علت بانک‌ها هر سال خیلی پیگیر بازنگری در نرخ تسعیر ارز هستند.

میزان سود و زیان شناسایی‌شده از تسعیر ارز در بورس در سود و زیان دوره تحت سرفصل «خالص سایر درآمدها و هزینه‌های عملیاتی» یا «خالص سایر درآمدها و هزینه‌های غیر عملیاتی» افشا خواهد شد.
زیان حاصل از تسعیر ارز براساس قواعد متداول حسابداری مشروط بر اتخاذ یک روش مشخص طی سال‌های مختلف از طرف مؤدی جزو هزینه‌های قابل‌قبول می باشد.

شرکت‌ها و نرخ ارز

اگر شرکت‌ها عموماً واردکننده باشند، با توجه به اینکه پرداخت‌های آن‌ها با ارز خارجی صورت می‌گیرد، درصورت افزایش نرخ ارز ضرر میکنند. این مورد درباره شرکت‌های صادراتی دقیقا برعکس است. این بدین‌معناست که اگر نرخ ارز افزایش پیدا کند، با توجه به این امر که این شرکت‌ها ارز دریافت می‌کنند، این موضوع روی آنها بی تاثیر است. تعداد زیادی از بانک‌ها نیز به‌دلیل مراودات خارجی تحت تأثیر نرخ تسعیر ارز می باشند. اگر بانک‌ها دارایی‌های ارزی داشته باشند، از افزایش نرخ تسعیر منتفع می‌شوند. اگر بدهی‌های ارزی این شرکت ها از دارایی‌های ارزی‌شان بیشتر باشد، این امر تأثیر منفی خواهد داشت. هریک از بانک‌ها دارایی‌های ارزی دارند که در خارج از کشور بلوکه‌شده که از محل آن‌ها، سود و زیانی شناسایی می‌شود.

درحالی‌که با تغییر درنرخ تسعیر، این رقم به نسبت رقم قبلی، سود هر سهم را به‌صورت دفتری بالاتر می‌برد که البته این سود قابل‌توزیع نمی‌باشد. اما اوضاع بانک‌ها را به لحاظ ترازنامه‌ای بهتر می‌کند؛ مخصوصا بانک‌هایی که مازاد ذخیره ارزی دارند، می‌توانند سود بیشتری از این تغییر نرخ تسعیر نصیب خود کنند.