اهمیت تحلیل بنیادی در فارکس

تحلیل بنیادی رویکردی است برای تحلیل بازارها با درنظرگرفتن عواملی مانند مسائل اجتماعی و اقتصادی و سیاسی. تحلیل بنیادی یکی از دو روش تحلیل بازار فارکس است. رویکرد دیگر، تحلیل تکنیکال نام دارد که رایج‌تر است. وقتی می‌خواهید بازارها را مطالعه کنید، تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال هر دو مهم هستند؛ اما معامله‌گران عمدتاً هنگام معاملۀ ارزها اصول بنیادی را نادیده می‌گیرند و فقط بر تحلیل تکنیکال تمرکز می‌کنند. به‌طورکلی بحث این است که معامله‌گران روزانه چون در یک بازۀ زمانی کوچک معامله می‌کنند، به توجه به تحلیل فاندامنتال نیاز ندارند. دلیلش این است که عوامل بنیادی تمایل دارند بر روندهای بلندمدت تأثیر بگذارند.

صرف‌نظر از اینکه در حال معاملۀ روزانه یا نوسانی هستید؛ توجه به تحولات اساسی در بازارها نیز مهم است. اگر کورکورانه و صرفاً بر اساس تحلیل تکنیکال معامله کنید، در واقع احتمال ضرر در معاملات شما زیاد است. در این مقاله به این می‌پردازیم که تحلیل بنیادی چیست و چرا معامله‌گران باید به آن توجه کنند.

تحلیل فاندامنتال فارکس چیست؟

تحلیل بنیادی رویکردی است که به ارزش ذاتی سرمایه‌گذاری می‌پردازد. این تعریف به‌طور گسترده در بازارهای سهام استفاده می‌شود، اما برای بازارهای فارکس نیز صدق می‌کند. تحلیل بنیادی بررسی تحولات اقتصادی است که بر ارزش یک ارز تأثیر می‌گذارد. با درک تحلیل فاندامنتال، می‌توانید متوجه شوید که ارزش ارز بیش از ارزش ذاتی آن است یا کمتر از آن. بازارها همیشه آینده‌نگر هستند. بنابراین قیمتی که در نمودار مشاهده می‌کنید، اخبار موجود در آن زمان را نادیده می‌گیرد؛ اما زمانی که گزارش‌های اقتصادی منتشر می‌شوند، بازارها با اطلاعات به‌روزشده قیمت‌گذاری می‌شوند. بنابراین اگر می‌خواهید از هرگونه حرکت ناخوشایند بازار جلوگیری کنید، درک اصول بنیادی جنبۀ مهمی است. تحلیل بنیادی در بازارهای فارکس نیازمند تحلیل شاخص‌های مختلف اقتصادی است.

نقش نرخ بهره[۱]

بازارها بر اساس انتظارات نرخ بهرۀ تعیینی بانک‌های مرکزی حرکت می‌کنند و بانک‌های مرکزی نیز با ارزیابی شاخص‌های اقتصادی، نرخ‌ها را تعیین می‌کنند. وقتی بانک مرکزی سیاست‌های پولی را با افزایش نرخ بهره سخت‌گیرانه‌تر می‌کند، نشان‌دهندۀ سرعت ثابت اقتصاد است. تورم در حال افزایش بوده و تولید ناخالص داخلی در حال گسترش است.

بانک مرکزی با افزایش نرخ بهره به نوبۀ خود، باعث کاهش عرضۀ پول می‌شود. هزینه‌های استقراض در نتیجۀ نرخ‌های بهرۀ بالاتر، بیشتر شده و پول کمتری برای چرخیدن وجود دارد و باعث ایجاد تقاضا برای ارز مدنظر می‌شود. بانک مرکزی برای جلوگیری از داغ شدن بیش‌ازحد اقتصاد، سیاست‌های پولی را سخت‌گیرانه‌تر – QT می‌کند. از سوی دیگر، بانک مرکزی می‌تواند سیاست پولی تسهیلی – QE را با سیگنال کاهش نرخ بهره دنبال کند.

بانک مرکزی سیاست پولی تسهیلی را به‌منظور تحریک رشد در اقتصاد دنبال می‌کند. زمانی که تورم پایین باشد و اقتصاد آن‌قدر خوب عمل نکند، بانک مرکزی با دنبال‌کردن سیاست پولی تسهیلی، دریافت وام را ارزان می‌کند که به نوبۀ خود، عرضۀ پول را بیشتر کرده و به افزایش تورم کمک می‌کند.

بانک مرکزی چگونه نرخ بهره را تعیین می‌کند؟

همان‌طور که گفته شد، نرخ بهره هستۀ اصلی معاملات ارز را تشکیل می‌دهد. نرخ بهره بر اساس ارزیابی هیئت‌حاکمۀ بانک مرکزی از شاخص‌های اقتصادی تنظیم می‌شود. بسیاری از بانک‌های مرکزی در سراسر جهان و به‌ویژه آن‌هایی که اقتصادهای توسعه‌یافته دارند، از یک دستور دوگانه برای حفظ ثبات قیمت و رشد اشتغال (کاهش بیکاری) پیروی می‌کنند. بنابراین، بانک مرکزی در ارزیابی نرخ بهره به دو شاخص کلیدی نگاه می‌کند:

•    تورم[۲]
•    نرخ بیکاری[۳]

علاوه بر دو شاخص فوق، سایر شاخص‌های کلیدی اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، خرده‌فروشی و برخی شاخص‌های آینده‌نگر اقتصادی می‌توانند نشان دهند احتمالاً اقتصاد در ماه‌های آینده چگونه عمل خواهد کرد. به‌عنوان معامله‌گر، توجه به این شاخص‌های اقتصادی دربارۀ نحوۀ تعیین نرخ بهره توسط بانک مرکزی به شما بینش می‌دهد.

نرخ بهره فدرال (Federal Funds Rate) چیست؟

اکثر بانک‌های مرکزی پیش‌بینی‌های فصلی خود را دربارۀ تولید ناخالص داخلی و بیکاری و تورم منتشر می‌کنند. معامله‌گران می‌توانند با درنظرگرفتن این موارد به‌عنوان یک معیار، ارزیابی کنند اقتصاد چگونه است. مثلاً زمانی که روند تورم نشان می‌دهد که قیمت‌های مصرف‌کننده به احتمال زیاد در ماه‌های آینده کاهش می‌یابد، بانک مرکزی تصمیمش سهل‌گیرانه (Dovish)[۴] خواهد بود[۵] که به نوبۀ خود روی ارزها تأثیر منفی می‌گذارد و به کاهش ارزش در برابر ارزهای دیگر منجر می‌شود؛ برعکس، زمانی‌که روند تورم نشان می‌دهد قیمت‌های مصرف‌کننده افزایش می‌یابد، بانک مرکزی عملکردش سخت‌گیرانه (Hawkish)[۶] خواهد بود. معامله‌گران با بررسی روند تورم درک می‌کنند که بازارها در موقعیت افزایش نرخ ارز قرار دارند.

 آیا برای درک اصول فارکس باید اقتصاددان باشید؟

پاسخ منفی است! برای درک اصول در بازارهای فارکس، به داشتن مدرک اقتصاد نیازی ندارید. بااین‌حال، داشتن ایدۀ اولیه از شاخص‌های اقتصادی برای درک تأثیرشان در بازارهای فارکس برای شما مفید است. یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای شروع، پیگیری تقویم اقتصادی است. تقویم اقتصادی فارکس برنامه‌ای از رویدادهای اقتصادی را به شما نشان می‌دهد که در طول روز، هفته یا ماه اتفاق می‌افتد. تقویم اقتصادی همچنین جزئیات بیشتری از جمله میزان تأثیر انتشار اخبار اقتصادی بر ارزها، زمان انتشار پیش‌بینی‌ها و یادداشت‌های‌ قبلی را در اختیار شما قرار می‌دهد که بر اساس آن‌ها شما می‌توانید قضاوت منصفانه‌ای دربارۀ روند ارزها داشته باشید.

اگر به گزارش ماهانۀ بازار کار نگاه ‌کنید، می‌دانید وقتی نرخ بیکاری کاهش می‌یابد شرایط اقتصادی مطلوب‌تر است. بنابراین، با نگاهی به پیش‌بینی‌ها و نرخ بیکاری ماه گذشته، می‌توانید انتظار داشته باشید اگر داده‌های حقیقی بهتر باشند، نرخ ارز صعودی است. (این بدان معناست که نرخ بیکاری در واقع کاهش یافته و نسبت به ماه قبل روند بهتری داشته است). نمی‌توانید انتظار داشته باشید که یک شبه با اصول تحلیل بنیادی فارکس آشنا شوید. نگاه مداوم به اخبار بازار، شروع خوبی است.

آیا تحلیل فاندامنتال در بازارهای فارکس مزایایی دارد؟

تحلیل بنیادی یکی از دو رکن اصلی مطالعۀ بازارهای ارز یا هر نوع بازار مالی دیگری محسوب می‌شود. تجزیه‌وتحلیل بنیادی به شما امکان می‌دهد تا عوامل پشت پردۀ نوسانات قیمت را درک کنید. از سوی دیگر، تحلیل تکنیکال مطالعۀ تاریخچۀ قیمت است که برای پیش‌بینی حرکات آتی قیمت استفاده می‌شود.

بنابراین، وقتی تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی را باهم ترکیب می‌کنید، می‌توانید تصویر بزرگ‌تر و واضح‌تری بسازید. فقط با ترکیب این دو می‌توانید بفهمید که چرا قیمت از سطح حمایت جهش کرد. آیا واقعاً شکست از سطح مقاومت معتبر بود و با پشتوانه‌های اصولی که این حرکت را توجیه می‌کرد، حمایت می‌شد؟

مبانی بنیادی (فاندامنتال) فارکس

معامله‌گران بازار ارز (فارکس) بر همان اشکال تحلیل که در بازار سهام مرسوم است، تکیه می‌کنند: تحلیل بنیادی (فاندامنتال) و تحلیل تکنیکال. کاربردهای تحلیل تکنیکال در فارکس تقریباً یکسان است: فرض بر این است که قیمت، تمامی اخبار را منعکس کرده پس نمودارها موضوع تجزیه‌وتحلیل هستند. اما بر خلاف شرکت‌ها، کشورها ترازنامه ندارند، پس چگونه می‌توان روی یک ارز تحلیل بنیادی انجام داد؟

ازآنجایی‌که یکی از اهداف تحلیل بنیادی بررسی ارزش ذاتی یک سرمایه‌گذاری است، کاربردش در فارکس مستلزم بررسی شرایط اقتصادی در کشوری است که بر ارزش‌گذاری پولش تأثیر می‌گذارد. برخی از عوامل اساسی اصلی که در حرکت ارز نقش دارند در ادامه می‌آید.

نشانگرهای (شاخص‌های) اقتصادی[۷]

نشانگرهای اقتصادی گزارش‌هایی هستند که دولت یا سازمانی خصوصی منتشر می‌‌کند تا جزئیات عملکرد اقتصادی کشور را نشان ‌دهد. گزارش‌های اقتصادی ابزاری هستند که با استفاده از آن‌ها سلامت اقتصادی یک کشور به‌طورمستقیم اندازه‌گیری می‌شود؛ اما به یاد داشته باشید عوامل و سیاست‌های بسیاری بر عملکرد اقتصادی یک کشور تأثیر می‌گذارند.

این گزارش‌ها در دوره‌هایِ از قبل برنامه‌ریزی‌شده منتشر شده و به بازار نشان می‌دهند که آیا اقتصاد کشور بهبود یافته یا رو به افول بوده است. چگونگی تأثیر این گزارش‌ها را با نحوۀ تأثیر گزارش‌های درآمد (Earning Call)، پرونده‌های SEC و سایر گزارش‌ها بر ارزش اوراق بهادار، می‌توان مقایسه کرد. در بازار فارکس همچون بازار سهام، هرگونه انحراف از حالت عادی می‌تواند باعث تلاطمات قیمتی و حجم زیاد معاملات شود.

ممکن است برخی از این گزارش‌های اقتصادی را بشناسید، مانند نرخ بیکاری که بیشتر پوشش داده شده‌اند. دیگر گزارش‌ها، مانند آمار مسکن، کمتر پوشش داده می‌شوند. بااین‌حال، هر شاخص هدف خاصی را دنبال می‌کند و مفید است.

تولید ناخالص داخلی (GDP)[۸]

تولید ناخالص داخلی به‌عنوان گسترده‌ترین معیار اقتصاد یک کشور در نظر گرفته شده است و نشان‌دهندۀ ارزش کل بازار همۀ کالاها و خدمات تولیدشدۀ کشور در طول یک دورۀ معین است. ازآنجایی‌که رقم تولید ناخالص داخلی غالباً به‌عنوان یک شاخص گذشته‌نگر در نظر گرفته می‌شود، بیشترِ معامله‌گران تمرکزشان بر دو گزارش ماه‌های قبل از ارقام نهایی تولید ناخالص داخلی است: گزارش پیشرفته و گزارش اولیه. بازنگری‌های با اختلاف زیاد بین این گزارش‌ها می‌تواند باعث نوسانات فراوانی شود. تولید ناخالص داخلی تا حدودی مشابه حاشیۀ سود ناخالص یک شرکت سهامی عام است؛ زیرا هر دو معیار رشد داخلی هستند.

شاخص خرده فروشی[۹]

گزارش خرده‌فروشی، درآمد کل تمام فروشگاه‌های خرده‌فروشی در کشور را مشخص می‌کند. این اندازه‌گیری از نمونۀ متنوعی از فروشگاه‌های خرده‌فروشی در سراسر کشور به دست آمده است. این گزارش به‌عنوان شاخص به‌موقعی از الگوهای مخارج مصرف‌کننده که برای متغیرهای فصلی تنظیم می‌شود، مفید است. می‌توان از آن برای پیش‌بینی عملکرد شاخص‌های گذشته‌نگر مهمتر و ارزیابی جهت اقتصادی استفاده کرد. تجدیدنظر در گزارش‌های پیشرفتۀ خرده‌فروشی می‌تواند نوسانات فراوانی ایجاد کند. گزارش خرده‌فروشی را می‌توان با فعالیت فروش یک شرکت سهامی عام مقایسه کرد.

شاخص تولید صنعتی[۱۰]

این گزارش نشان‌دهندۀ تغییر در تولید کارخانه‌ها، معادن و تأسیسات (زیرساخت‌ها) کشور است. همچنین میزان استفاده از ظرفیت هر کارخانه را گزارش می‌کند. برای هر کشوری ایده‌آل است که افزایش تولید در حداکثر یا نزدیک به حداکثر استفاده از ظرفیتش را شاهد باشد.

معامله‌گرانی که از این شاخص استفاده می‌کنند معمولاً نگران تولید آب و برق هستند؛ زیرا صنعت آب و برق بسیار ناپایدار است. تجارت و به نوبۀ خود، تقاضا برای انرژی به‌شدت تحت تأثیر تغییرات آب‌وهوا قرار می‌گیرد. تجدیدنظرهای چشم‌گیر بین گزارش‌ها می‌تواند ناشی از تغییرات آب‌وهوایی باشد که باعث نوسانات در پول کشور می‌شود.

شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)[۱۱]

CPI تغییر در قیمت کالاهای مصرفی بیش از ۲۰۰ دستۀ مختلف را اندازه‌گیری می‌کند. این گزارش، وقتی با صادرات کشور مقایسه می‌شود، برای مشاهدۀ این است که آیا کشور در حال کسب درآمد بوده یا برای محصولات و خدمات خود ضرر می‌کند. همچنین، به آمار صادرات توجه کنید. صادرات در توجه بسیاری از بازرگانان است؛ زیرا ارقام صادرات غالباً نسبت به قدرت یا ضعف یک ارز تغییر می‌کند.

سایر شاخص‌های اصلی مانند شاخص مدیران خرید (PMI)، شاخص قیمت تولیدکننده (PPI)، گزارش کالاهای بادوام، شاخص هزینۀ اشتغال (ECI) و معیار ساخت‌وسازهای مسکونی جدید است. گزارش‌های منتشرشدۀ بخش خصوصی را فراموش نکنید. معروف‌ترین آن‌ها نظرسنجی اعتماد مصرف‌کنندۀ میشیگان[۱۲] است. همۀ این‌ها اگر به‌درستی استفاده شوند، منبع ارزشمندی برای معامله‌گران فراهم می‌کنند.

 استفاده از شاخص‌های اقتصادی در تحلیل بنیادی (فاندامنتال) فارکس

از آنجایی‌که شاخص‌های اقتصادی، وضعیت اقتصادی یک کشور را اندازه گیری می‌کند، تغییرات در شرایط گزارش‌شده به‌طورمستقیم بر قیمت و حجم پول یک کشور تأثیر می‌گذارد. اما مهم است که در نظر داشته باشید شاخص‌های بحث‌شده در بالا، تنها عوامل مؤثر بر قیمت ارز نیستند. گزارش‌های شخص ثالث، عوامل تکنیکال و موارد دیگری نیز می‌توانند به‌شدت بر ارزش‌گذاری یک ارز تأثیر بگذارند.

ابزار لازم هنگام تحلیل بنیادی در بازار فارکس

یک تقویم اقتصادی در دسترس داشته باشید که شاخص‌ها و زمان انتشار آن‌ها را فهرست کند. همچنین مراقب آینده باشید. اغلبِ بازارها در انتظار شاخص یا گزارش خاصی حرکت می‌کنند که قرار است بعداً منتشر شود. از شاخص‌های اقتصادی که در هر لحظه بیشترین توجه بازار را به خود جلب می‌کنند، مطلع شوید. چنین اندیکاتورهایی محرک برای بیشترین حرکات قیمت و حجم هستند. به‌عنوان‌مثال، زمانی که دلار آمریکا ضعیف است، تورم یکی از شاخص‌های مورد توجه است.

انتظارات بازار از داده‌ها را بشناسید و سپس به برآورده شدن انتظارات توجه کنید. این موضوع بسیار مهم‌تر از خود داده است. گاهی تفاوت فاحشی بین انتظارات و نتایج واقعی وجود دارد. اگر چنین است، از دلایل احتمالی این تفاوت، آگاه شوید. هیجانی و سریع به اخبار واکنش نشان ندهید. اغلب، اعداد منتشر و سپس اصلاح می‌شوند و همه چیز می‌تواند به‌سرعت تغییر کند. به این اصلاحات توجه کنید، زیرا ابزار مفیدی برای مشاهدۀ روندها و واکنش دقیق‌تر به گزارش‌های آینده هستند.

 حد سودآوری در تحلیل بنیادی فارکس[۱۳]

شاخص‌های اقتصادی و حتی گزارش‌های خصوصی بیشتری وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای ارزیابی مبانی فارکس استفاده کرد. مهم است که نه‌تنها به اعداد و ارقام نگاه کنید؛ بلکه به معنای آن‌ها و چگونگی تأثیرشان بر اقتصاد یک کشور نیز توجه کنید. اگر این شاخص‌ها به‌درستی استفاده شوند، می‌توانند منبع ارزشمندی برای هر معامله‌گر ارزی باشند.

[۱] Interest Rates

[۲] Inflation

[۳] Unemployment rate

[۴] dovish

[۵] در بازارهای مالی، مقابل اصطلاح هاوکیش (شاهین)، داویش (کبوتر) است. کبوتر نوعی مشاور سیاست اقتصادی است که سیاست‌های پولی شامل نرخ‌های بهرۀ کم را ترجیح می‌دهد. کبوترها معمولاً معتقدند که نرخ‌های کمتر بهره تحریک اقتصاد و افزایش اشتغال را موجب می‌شود.

[۶] hawkish

[۷] Economic Indicators

[۸] Gross Domestic Product (GDP)

[۹] Retail Sales

[۱۰] Industrial Production

[۱۱] Consumer Price Index (CPI)

[۱۲] Michigan Consumer Confidence Survey

[۱۳] در واقع bottom line جمع کل درآمد شرکت است که در گزارش سالیانه ذکر می‌شود و سود هر سهم براساس آن تعیین می‌شود.