سیاست پیشنهادی تحریک تقاضا و عواقب آن
سیاست پیشنهادی تحریک تقاضا و عواقب آن
بحران کرونا دو نوع شوک به اقتصاد وارد کرده، یکی شوک عرضه و دیگری شوک تقاضا و هر دو همزمان باهم حادث شده‌اند بسته به شرایط اقتصادی کشورها باید با این شوک‌ها مقابله کرد اگر وضعیت تورم در ایران مناسب بود و اگر ما به جای انتظارات تورمی چند ده درصدی، انتظارات تورمی منفی داشتیم بهترین راهکار استقراض از پایه پولی [1] و با استفاده از منابع بانک مرکزی اقدام به تامین مالی مصرف در جامعه می‌کردیم. به‌عنوان مثال مبلغی را به عموم جامعه پرداخت می‌کردیم تا آنرا خرج کرده و صرف تحریک تقاضا در اقتصاد کنند اما وضعیتی که از نیمه دوم سال 1398 به این طرف اتفاق افتاده این است که متاسفانه رشد نقدینگی و رشد پایه پولی فزاینده بوده است.
بیشتر بخوانید: مشتقات مالی چیست؟
در این شرایط اگر شما از همان سیاست‌های کلاسیک افزایش پایه پولی استفاده کنید خدای نکرده ممکن است که به واگرایی تورمی دچار شوید و به سمت تورم‌های خیلی بالا حرکت کنید یعنی نه تنها این تزریق پول بخش واقعی اقتصاد را تقویت نکند بلکه بخش واقعی اقتصاد را هم تضعیف نماید و کلا کشور را وارد یک گرداب تورمی کند که هر روز وضعیت بدتر از دیروز شود.
متاسفانه باید بگویم در حال حاضر اجماع کارشناسان اقتصادی این است که همین سیاست اعمال بشود و ما نتیجه آنرا در آگاهی جامعه نسبت به عواقب این سیاست مشاهده می‌کنیم که رشد شاخص بورس در اثر انتظارات تورمی هر روز بیشتر از دیروز است. این نشان می‌دهد که بعد از نامه 50 اقتصاددانان و تایید بانک مرکزی و دولت از این نامه اکنون ما با یک معضل جدی مواجه شدیم که جامعه پذیرفته که جهت‌گیری به سمت سیاست‌های تورم‌زا است.
تا الان یک نوع شرم از به‌کارگیری سیاست‌های تورم‌زا در جامعه و دولت وجود داشت ولی این شرم ریخته است و من به‌طور جدی هشدار می دهم که عواقب این سیاست برای اقتصاد ایران خیلی مشکل ایجاد می‌کند.
بیشتر بخوانید: آموزش تحلیل تکنیکال
برای آشنایی با سرفصل‌های چگونگی کارکرد بازار، بازارها و رفاه اقتصادی، اقتصاد بخش عمومی، اقتصاد بازار کار و رفتار بنگاه و سازماندهی صنعتی – Industrial Organization با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.
راهکار این است که ما باید به جای سیاست‌گذاری پولی انبساطی [2] از سیاست‌های مالی انبساطی [3] استفاده کنیم در سیاست‌گذاری مالی انبساطی در واقع به بخش واقعی اقتصاد کمک می‌شود و تقاضا و عرضه واقعی در اقتصاد مخصوصا از طریق سرمایه‌گذاری دولتی، افزایش پیدا می‌کند.
این نوع سیاست‌ها ضدتورمی هستند و در مقابل سیاست‌گذاری پولی انبساطی قرار می‌گیرد. بنابراین توصیه من این بوده که به سمت سیاست‌گذاری مالی انبساطی حرکت کنیم ولی متاسفانه شاید همکاران اقتصاددان آشنایی کافی با تفاوت‌های بین سیاست های پولی و مالی ندارند.
بیشتر بخوانید: آموزش کدال
سیاست‌های پولی انبساطی در نهایت به سمت بازار ارز گسیل خواهد شد. در نامه اخیر اقتصاددانان در واقع توصیه شده است 100 هزار میلیارد تومان به پایه پولی اضافه شود اضافه کردن 100 هزار میلیارد تومان به پایه پولی حدود 700 هزار میلیارد تومان به نقدینگی جامعه اضافه خواهد کرد.
بنابراین بر روی تورم 30 الی 40 درصدی فعلی یک تورم 30 درصدی دیگری هم خواهد آمد و ما برای اولین بار در کشور تورم‌های بالای 50 درصدی را خواهیم دید. وقتی تورم بالای 50 درصد می‌رود عملا اقتصاد وارد چرخه‌ای می‌شود که مرحله بعدش تورم 20 درصد نیست بلکه مرحله بعدش ممکن است تورم 200 درصدی و 500 درصدی باشد که به معنی ونزوئلایی شدن [4] اقتصاد ایران است.
بیشتر بخوانید: قیمت اعمال اختیار معامله چیست؟
یک مساله دیگر اینکه چون ما شوک عرضه داریم باید به سیاست‌گذاری‌های طرف عرضه [5] توجه ویژه‌ای کنیم در سیاست‌های طرف عرضه ما سعی می‌کنیم که تسهیل کسب‌وکار انجام دهیم به طور مثال مجوزهای لازم برای شروع کسب‌وکار را به صورت دائم یا موقت لغو کنیم. برای شروع کسب‌وکار در ایران بیش از 2500 مجوز لازم وجود دارد که هر کدام از این‌ها در تولید اخلال ایجاد می‌کنند و هر کدام از این‌ها محل فساد و رانت هستند.
حتما باید به سرعت وضعیت سهولت انجام کسب‌وکار در کشور تغییر کند. متاسفانه در حال حاضر از سوی دولت چنین سیاست‌هایی در پیش گرفته نشده است زیرا اعطاکنندگان مجوز این مجوزها را نوعی منبع قدرت می‌دانند و به راحتی از این منبع رانت نمی‌گذرند.
بحث امضاهای طلایی محصول همین تعدد مجوزهای لازم برای شروع کسب‌وکار است. از طرف دیگر ما باید سعی کنیم مقداری پس‌انداز را کاهش داده و مصرف جامعه را افزایش دهیم. باتوجه به اینکه دست ما در سیاست‌گذاری پولی انبساطی بسته است باید این سیاست را به طریق دیگری انجام دهیم یعنی باید از دهک دهم درآمدی در قالب مالیات بگیریم و به دهک‌های پایین درآمدی یارانه [6] دهیم، چون رفتار مصرفی دهک دهم درآمدی نسبت به سایر دهک‌های درآمدی متفاوت است پس توصیه اکید این است که به سمت هدفمندی یارانه‌ها و یارانه‌های نقدی حرکت کنیم اتفاقا همین سیاست امروز در آمریکا و کانادا در حال اجراست.
بیشتر بخوانید: جریان نقد آزاد چیست؟
دوره آموزش تحلیل شاخص‌های اقتصادی
چگونگی تاثیر شاخص‌های اقتصادی – Economic Indicators بر اقتصاد جهانی و دارایی‌های شما و واکنش بازارها به روندهای صعودی و نزولی را در دوره‌ی تحلیل شاخص‌های اقتصادی بیاموزید.
دیدگاهتان را بنویسید