جستجو برای:
  • خانه
  • دانشگاه
    • درباره ما
    • مسیرهای یادگیری
      • مدیریت ریسک
      • بازارهای مالی جهانی
      • اقتصاد حرفه‌ای
      • بورس ایران
      • صورت‌های مالی
      • نسبت های مالی
      • فارکس
      • اقتصاددانان
      • سرمایه گذاران
      • معاملات الگوریتمی
      • بانکداری
      • تورم
    • سوالات متداول – FAQ
    • آموزش Spotplayer
    • نحوه دسترسی به اسلایدها
    • قوانین و مقررات
    • مقررات بازگشت محصولات
    • سیاست حفظ حریم خصوصی
    • همکاری با ما
    • تماس با ما
  • دوره‌ها
    • اقتصاد برای عموم
      • اقتصاد خرد مقدماتی
      • اقتصاد خرد میانی
      • اقتصاد خرد پیشرفته
      • اقتصاد کلان مقدماتی
      • اقتصاد کلان میانی
      • اقتصاد کلان پیشرفته
    • فاندامنتال فارکس
      • تحلیل شاخص‌های اقتصادی
      • سیاست‌گذاری پولی مقدماتی
      • سیاست‌گذاری پولی میانی
      • سیاست‌گذاری پولی پیشرفته
      • ویدئوهای تکمیلی سیاست‌گذاری پولی
    • بورس و سهام
      • تحلیل بنیادی سهام (فاندامنتال) مقدماتی
      • تحلیل بنیادی سهام (فاندامنتال) پیشرفته
      • فیلترنویسی بنیادی (فاندامنتال)
    • سرمایه‌گذاری
      • دوره جامع ثروت‌آفرینی در طلاجدیدداغتخفیف
      • کارگاه ایده‌های سرمایه‌گذاری
      • ثروت‌آفرینی در بازارهای مالی مقدماتی
      • ثروت‌آفرینی در بازارهای مالی میانی
      • ثروت‌آفرینی در بازارهای مالی پیشرفته
      • تکنولوژی بلاکچین/ رمزارز
      • معاملات الگوریتمی
    • مدیریت ریسک
      • آتی‌ ها و سلف ـ بازار فیوچرز
      • اختیار معامله – اختیارات – معاملات آپشن
  • دوره‌های جامع
    • دوره جامع ثروت‌آفرینی در طلاجدید
    • کارگاه ایده‌های سرمایه‌گذاری
    • مجموعه کامروایی در دنیای مالی
    • جامع اقتصاد خرد
    • جامع اقتصاد کلان
    • جامع تحلیل بنیادی سهام
    • جامع ثروت آفرینی در بازارهای مالی
    • جامع فارکس
    • جامع سیاست‌گذاری پولی
    • جامع مشتقات
    • جامع معاملات الگوریتمی
  • اسلایدها
    • اسلایدهای PDF اقتصاد کلان
    • اسلایدهای PDF اقتصاد خرد
    • اسلایدهای PDF شاخص‌های اقتصادی
    • اسلایدهای PDF سیاست‌گذاری پولی
  • مقالات
  • مشاوره
  • آموزش رایگان
    • آموزش فارکس
    • آموزش بورس
    • ویدئوهای رایگان
کلینیک اقتصاد
  • خانه
  • دانشگاه
    • درباره ما
    • مسیرهای یادگیری
      • مدیریت ریسک
      • بازارهای مالی جهانی
      • اقتصاد حرفه‌ای
      • بورس ایران
      • صورت‌های مالی
      • نسبت های مالی
      • فارکس
      • اقتصاددانان
      • سرمایه گذاران
      • معاملات الگوریتمی
      • بانکداری
      • تورم
    • سوالات متداول – FAQ
    • آموزش Spotplayer
    • نحوه دسترسی به اسلایدها
    • قوانین و مقررات
    • مقررات بازگشت محصولات
    • سیاست حفظ حریم خصوصی
    • همکاری با ما
    • تماس با ما
  • دوره‌ها
    • اقتصاد برای عموم
      • اقتصاد خرد مقدماتی
      • اقتصاد خرد میانی
      • اقتصاد خرد پیشرفته
      • اقتصاد کلان مقدماتی
      • اقتصاد کلان میانی
      • اقتصاد کلان پیشرفته
    • فاندامنتال فارکس
      • تحلیل شاخص‌های اقتصادی
      • سیاست‌گذاری پولی مقدماتی
      • سیاست‌گذاری پولی میانی
      • سیاست‌گذاری پولی پیشرفته
      • ویدئوهای تکمیلی سیاست‌گذاری پولی
    • بورس و سهام
      • تحلیل بنیادی سهام (فاندامنتال) مقدماتی
      • تحلیل بنیادی سهام (فاندامنتال) پیشرفته
      • فیلترنویسی بنیادی (فاندامنتال)
    • سرمایه‌گذاری
      • دوره جامع ثروت‌آفرینی در طلاجدیدداغتخفیف
      • کارگاه ایده‌های سرمایه‌گذاری
      • ثروت‌آفرینی در بازارهای مالی مقدماتی
      • ثروت‌آفرینی در بازارهای مالی میانی
      • ثروت‌آفرینی در بازارهای مالی پیشرفته
      • تکنولوژی بلاکچین/ رمزارز
      • معاملات الگوریتمی
    • مدیریت ریسک
      • آتی‌ ها و سلف ـ بازار فیوچرز
      • اختیار معامله – اختیارات – معاملات آپشن
  • دوره‌های جامع
    • دوره جامع ثروت‌آفرینی در طلاجدید
    • کارگاه ایده‌های سرمایه‌گذاری
    • مجموعه کامروایی در دنیای مالی
    • جامع اقتصاد خرد
    • جامع اقتصاد کلان
    • جامع تحلیل بنیادی سهام
    • جامع ثروت آفرینی در بازارهای مالی
    • جامع فارکس
    • جامع سیاست‌گذاری پولی
    • جامع مشتقات
    • جامع معاملات الگوریتمی
  • اسلایدها
    • اسلایدهای PDF اقتصاد کلان
    • اسلایدهای PDF اقتصاد خرد
    • اسلایدهای PDF شاخص‌های اقتصادی
    • اسلایدهای PDF سیاست‌گذاری پولی
  • مقالات
  • مشاوره
  • آموزش رایگان
    • آموزش فارکس
    • آموزش بورس
    • ویدئوهای رایگان
ورود/عضویت
0

وبلاگ

کلینیک اقتصاد > مقالات > مصاحبه > حلقه مفقوده اقتصاد ایران

حلقه مفقوده اقتصاد ایران

18 بهمن 1401
ارسال شده توسط دکتر علی سعدوندی
مصاحبه، بانک
سرمقاله دکتر سعدوندی موسس کلینیک اقتصاد در روزنامه دنیای اقتصاد درباره نظارت بانکی، حلقه مفقوده اقتصاد ایران

حلقه مفقوده اقتصاد ایران

حلقه مفقوده اقتصاد ایران

سرمقاله دکتر علی سعدوندی در روزنامه دنیای اقتصاد

علم اقتصاد مملو از مکاتب و عقاید مختلف است که در برخی از زمینه‌ها با هم توافق دارند؛ اما در برخی موارد اختلاف نظرهای جدی‌ در بین مکاتب به چشم می‌خورد. در میان ایرانیان نیز تمام این مکاتب و عقاید حضور و ظهور دارند که توصیه‌های سیاستگذاری متعدد و متضاد در سیاست‌گذاری می‌کنند که در بسیاری موارد این تعدد آرا و نظرات، مهم‌ترین دلیلی است که سیاست‌گذار در نهایت مسیری به غیر از مسیر توصیه‌شده اقتصاددان‌ها را طی می‌کند.

نظارت بانکی شرط حل مشکل تورم

با وجود این، می‌توانیم ادعا کنیم که در یک مورد خاص، اجماع در بین اقتصاددان‌ها وجود داشته و آن لزوم اجرای کامل و بدون نقص نظارت بانکی است. بخش عمده اقتصاددان‌های کشور در این خصوص تاکید ویژه داشته‌اند؛ چراکه بدون نظارت جدی بانکی مشکل تورم حل نخواهد شد. اما چرا نظارت بانکی در ایران با مشکل روبه‌رو است؟
پاسخ به این سوال روشن است، متاسفانه تعارض منافع [1] به‌طور گسترده، در تخصیص منابع بانکی مشاهده می‌شود که همین موضوع به بی‌نتیجه ماندن تلاش‌های صورت‌گرفته در جهت نظارت بانکی منجر شده است.
در اینجا توصیه‌هایی در زمینه نظارت بانکی ارائه می‌شود که امیدوارم در آینده مورد توجه قرار بگیرد و در نهایت شاهد اجرایی شدن این موضوع باشیم.

درب‌های گردان بانک مرکزی، عاملی برای جلوگیری از نظارت بانکی بخشی از سرمقاله دکتر سعدوندی موسس کلینیک اقتصاد در روزنامه دنیای اقتصاد

نظارت بانکی گروگان درب‌های گردان

نکته اول آنکه برای نظارت بانکی احتیاج به افرادی دلسوز، آگاه، باتجربه و فکور در این عرصه بانکداری است. البته این افراد نباید از نظام بانک‌های تجاری به معاونت نظارتی بانک مرکزی منتقل شوند. در این باب متذکر می‌شوم که «چاقو هیچ‌گاه دسته خود را نمی‌برد».
اگر به دنبال این نظارت به صورت جدی هستیم، اینکه معمولا افرادی از بانک‌های تجاری به نهاد نظارت بانک مرکزی مهاجرت می‌کنند یا پس از پایان خدمت خود از بانک مرکزی به نظام بانکی نقل مکان می‌کنند و‌ مسوولیت می‌گیرند، مورد قبول نیست و لازم است این مسیر تغییر کند.

بیشتر بخوانید: تورم چیست؟
تشریح واحد تطبیق مقرران بخش مهم نظار بانکی، حلقه مفقوده اقتصاد ایران در سرمقاله دنیای اقتصاد دکتر علی سعدوندی موسس کلینیک اقتصاد

واحد تطبیق مقررات

در نتیجه باید یک زنجیره دستگاه‌های نظارتی مستقل در کشور تشکیل شود. به‌طور معمول در دنیا نظام نظارتی چند لایه بر نهادهای مالی حاکم است؛ به این صورت که در ابتدا باید در داخل بانک‌ها واحد «تطبیق با مقررات» (Compliance) ایجاد شود. مسئولیت این واحد آن است که از اجرای قوانین در داخل بانک مطمئن شود.
در واقع واحد تطبیق با مقررات به‌عنوان پلیس پولی–بانکی عمل می‌کنند که در داخل نظام بانکی حضور دارند و جالب است که بانک پرداخت حقوق این افراد را تقبل کرده و آنها در استخدام بانک هستند. این واحد اولین لایه نظارت بانکی است.

معاونت نظارتی بانک مرکزی

لایه دوم، معاونت نظارتی بانک مرکزی است؛ البته همیشه چنین نیست که بانک مرکزی یا بخشی از آن نظارت بر نظام بانکی را عهده‌دار باشند. به‌عنوان مثال در کشور آمریکا FDIC (Federal Deposit Insurance Corporation) ناظر اصلی بانکی است.
این نهاد یک موسسه عمومی است که سپرده‌های خرد را در نظام بانکی تضمین (بیمه) می‌کند (در ایران هم نهادی تحت عنوان صندوق ضمانت سپرده همین مسوولیت را عهده‌دار است). با وجود این توصیه می‌شود در کشور ما برای تحکیم نظارت بانکی معاونت نظارت بانک مرکزی تقویت شود.
در این بین سوال این است که چرا معاونت نظارت بانک مرکزی، قدرت نظارت را بر نظام بانکی ندارد؟ پاسخ به این سوال روشن است: این معاونت از حمایت قضایی، حقوقی و ساختاری برخوردار نیست.

دوره جامع اقتصاد کلان کلینیک اقتصاد - econclinic.com

دوره قتصاد کلان

برای آشنایی با مفاهیمی مانند تورم، تولید ناخالص داخلی (GDP)، اشتغال و نرخ بیکاری، منحنی فیلیپس، مدل ماندل-فلیمینگ، رژیم‌های نرخ بهره، بدهی دولت و کسری بودجه با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.

پکیج اقتصاد کلان

نظارت بانکی در کشورهای پیشرفته

روال کشورهای پیشرفته چنین است که اگر ساختار نظارتی شبیه کشور ما داخل بانک مرکزی باشد، معاون نظارتی بانک مرکزی از سوی همان نهادی تعیین می‌شود که رئیس بانک مرکزی را انتخاب می‌کند.
در نتیجه ریاست بانک مرکزی قدرت عزل و نصب معاونت نظارتی و اعمال فشار بر او را ندارد. به این صورت معاونت نظارتی از استقلال کافی در جهت اعمال نظارت بر نظام بانکی برخوردار می‌شود.
علاوه بر این معمولا یک نهاد بالادستی باید بر بانک مرکزی نظارت کند که می‌توان از آن تحت‌عنوان هیات امنا یا هیات‌مدیره بانک مرکزی نام برد. این هیات از دو‌گروه افراد تشکیل شده است، برخی اعضا، مسوولیت اجرایی در بانک را دارند. همچنین به‌طور مشخص ریاست بانک مرکزی و معاونت نظارتی باید عضو این شورا باشند.
سایر اعضا باید افرادی خوشنام از نخبگان اقتصادی و بانکی انتخاب شوند. توصیه می‌شود این افراد شغل تمام‌وقت داشته و برای امرار معاش به جای دیگر متکی نباشند. مسوولیت این شورا نظارت بر تمام ارکان بانک مرکزی از جمله معاونت نظارتی است. در نتیجه بر معاونت نظارتی هم نظارت صورت می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: مدیریت ریسک

نمونه موفق در آلمان و اتحادیه اروپا

اما در کشورهای موفق در زمینه سیاستگذاری‌های پولی، ممکن است یک دستگاه نظارتی در خارج از بانک مرکزی شکل بگیرد که توصیه می‌شود به همین صورت در کشور ما هم عمل شود.
به‌عنوان مثال «بافین» [2] در کشور آلمان بر نظام بانک‌های تجاری، بازار سرمایه، بیمه‌های بازنشستگی و شرکت‌های بیمه عمر نظارت مجزایی داشته و قدرت گسترده‌ای در اعمال نظارت در اختیار دارد.
توصیه می‌شود که در ایران نیز موسسه‌ای مشابه موسسه «بافین» ایجاد شود تا بتواند بر بانک مرکزی و نظام بانک‌های تجاری، سازمان بورس اوراق بهادار، شرکت‌های بیمه و صندوق‌های بازنشستگی نظارت قدرتمند داشته باشد. این نهاد می‌تواند از دل سازمان بازرسی کل کشور متولد شود.
علاوه بر همه نهادهای نظارتی فوق‌الذکر حداقل در اروپا، بانک مرکزی اروپا خود نظارتی جداگانه را بر نظام بانک‌های تجاری کشورهای عضو اعمال می‌کند؛ به‌عنوان مثال در آلمان علاوه بر بانک مرکزی کشور و بافین، بانک مرکزی اروپا هم ناظر بانکی است. این نظارت چند لایه لازمه موفقیت نظارت بانکی است.

جمع‌بندی سرمقاله دنیای اقتصاد دکتر علی سعدوندی موسس کلینیک اقتصاد درباره نظارت بانکی، حلقه مفقوده اقتصاد ایران

جمع‌بندی نظارت بانکی، راه حل کنترل تورم 

تا زمانی که در کشور ما از تجربیات موفق جهانی استفاده نشود، بعید است در عرصه نظارت بانکی موفق بشویم. باید به این نکته نیز اشاره داشته باشم که وقتی نظارت به درستی صورت بگیرد در آن زمان است که می‌توان اطمینان یافت که نظام بانکی در تخصیص بهینه منابع به خوبی عمل کرده است.
اگر نظارت بانکی جدی گرفته نشود، بعید نیست نظام بانک های تجاری حیاط خلوت نفوذ گروه‌های خاص شود و به نظام ملوک‌الطوایفی تبدیل شود.
تاکید می‌کنم، لازمه کنترل تورم در کشور ما، عملکرد سالم نظام بانکی است که نیازمند پشتوانه دانشی، حقوقی و قضایی است.
لازم به ذکر است هیات مدیره‌های بانک‌های تجاری نیز در زمینه نظارت نقش جدی می‌توانند ایفا کنند، درنتیجه باید در انتخاب اعضای هیات‌مدیره بانک‌ها دقت شود تا اعضا از سواد و ‌تجربه کافی برخوردار و سلامت مالی و اخلاقی داشته باشند.
هرچند بانک مرکزی در کشور ما درباره اعضای هیات‌مدیره بانک‌ها اعلام نظر می‌کند، اما نتیجه با آنچه باید وجود داشته باشد فاصله دارد. به امید روزی که بانک‌های تجاری امکان یابند یک نظام بانکداری سالم و عاری از تعارض منافع را ایجاد کنند.

بیشتر بخوانید: آموزش بورس

[1]  Conflict of Interest (Wikipedia)

[2]  BaFin (Wikipedia)

بیشتر بخوانید: درک اقتصاددانان از تورم

دوره جامع تحلیل بنیادی فارکس (فاندامنتال) شامل دوره‌های تحلیل شاخص‌های اقتصادی و سیاست‌گذاری پولی مدرن با تدریس دکتر علی سعدوندی در کلینیک اقتصاد

پکیج فاندامنتال فارکس

برای تحلیل بنیادی فارکس – Forex Fundamental Analysis نیازمند توانایی تحلیل شاخص‌های اقتصادی و درک سیاست‌گذاری پولی هستید، با کلیک روی دکمه زیر از 10% تخفیف بیشتر برای ثبت نام استفاده کنید.

دوره فارکس
لینک کوتاه: https://b2n.ir/b10835
Telegram
Twitter
WhatsApp
Skype
Facebook
Pocket
Pinterest
Print
LinkedIn
Email
قبلی اما و اگرهای بودجه انبساطی
بعدی فرآیند صدور مجوز در کشور نیازمند یک انقلاب جدی است

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

جستجو برای:
مذاکرات ایران و آمریکا
مذاکرات ایران و آمریکا
ایران می‌تواند در مذاکرات با ترامپ دست برتر را داشته باشد!

اهداف

کلینیک اقتصاد از سوی دکتر علی سعدوندی با هدف ارتقای سطح دانش اقتصاد، سرمایه‌گذاری، مالی و بانکداری تشکیل شده است. در این کلینیک، اساتید و کارشناسان زبده در عرصه های مدیریت بانکی، تحلیل اقتصاد کلان، سیاست‌گذاری اقتصادی، منتورینگ استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذاری داخلی و بین‌المللی دور هم گرد آمده اند تا خدمات ویژه مشاوره و آموزشی ارائه دهند.
کلینیک اقتصاد مفتخر است که در سه سال اخیر بیش از ۴۵۰ ساعت دوره به‌روز و جامع به جامعه فارسی زبانان داخل و خارج از ایران در بالاترین استانداردها تقدیم کرده است.

لینک های ویژه

  • ثروت‌آفرینی
  • فاندامنتال فارکس
  • اقتصاد خرد
  • اقتصاد کلان
  • مشتقات: آتی‌ها
  • مشتقات: اختیارات
  • معاملات الگوریتمی
  • ورود یا عضویت
  • ثروت‌آفرینی
  • فاندامنتال فارکس
  • اقتصاد خرد
  • اقتصاد کلان
  • مشتقات: آتی‌ها
  • مشتقات: اختیارات
  • معاملات الگوریتمی
  • ورود یا عضویت
  • MBA بازارهای مالی جهانی
  • مشاوره سرمایه گذاری
  • مسیر یادگیری
  • قوانین و مقررات
  • درباره ما
  • همکاری با ما
  • تماس با ما
  • ورود یا عضویت
  • MBA بازارهای مالی جهانی
  • مشاوره سرمایه گذاری
  • مسیر یادگیری
  • قوانین و مقررات
  • درباره ما
  • همکاری با ما
  • تماس با ما
  • ورود یا عضویت

مسیرهای ارتباطی

Twitter Youtube Telegram Instagram Linkedin Facebook Instagram
  • ۰۹۰۵۳۶۵۴۰۵۰
  • admin@econclinic.com

خبرنامه کلینیک اقتصاد

چیزی را از دست ندهید، ثبت نام کرده و در جریان اخبار قرار گیرید

ورود
استفاده از شماره تلفن
Use آدرس ایمیل
آیا هنوز عضو نشده اید؟ ثبت نام کنید
بازیابی رمز عبور
استفاده از شماره تلفن
Use آدرس ایمیل
ثبت نام
قبلا عضو شده اید؟ ورود به سیستم

WhatsApp us