نقطه آغاز اصلاح نظام بانکی ایران
اصلاح نظام بانکی ایران: دلایل و پیامدهای آن
مشکلات نظام بانکی
دکتر علی سعدوندی، اقتصاددان و کارشناس بین‌المللی اقتصاد کلان در صحبت با «فرهیختگان» با تاکید بر این موضوع که اصلاح نظام بانکی نیازمند پتانسیل علمی و از بین بردن تعارض منافع [1] است، گفت: «سیستم بانکی ایران درحال‌حاضر یا قلک دولت است و یا قلک موسسان بانک‌های خصوصی و وجود «ذی‌نفع واحد» تبدیل به مشکل اصلی در بانک‌های کشور شده است. بنابراین مشکل اصلی نظام بانکداری ما خصولتی بودن آن است، به‌طوری‌که در دنیا عمده بانک‌ها خصوصی‌اند و نظارت کامل دولتی روی آنها وجود دارد. در وهله بعد معضل کفایت سرمایه [2] مطرح است که تنها در دو یا سه بانک نسبت ایده‌آل آن را می‌بینیم.»
وی اعتقاد دارد: «در بدنه نظام بانکی، افراد کارآمد و شایسته وجود ندارد و به هیچ‌وجه نخبه‌سالاری در نظام بانکی ما نیست. مساله بعدی اما تعارض منافع است که باعث شده بسیاری از تصمیمات بانکی با نگاه به منافع شخصی افراد گرفته شود. اما عاملی که این دو معضل را نیز تشدید نموده، «نظارت» است که در نظام بانکی ما غایب است.»
بیشتر بخوانید: بک تست چیست؟
لزوم توجه به نخبه‌سالاری برای اصلاح نظام بانکی
این استاد بانکداری و اقتصاد کلان با بیان این که نقطه آغاز اصلاح نظام بانکی ایران، «شایسته‌سالاری» است، افزود: «تعداد افراد نخبه در نظام بانکی در هر کشور محدود است یعنی تعداد افرادی که قادرند برای نظارت و مدیریت عالی سیستم بانکی انتخاب شوند، بسیار کم است و برای همین در کشورهای پیشرفته چندین بانک در یک بانک ادغام [3] می‌شوند تا بتوان از معدود نیرو‌های نخبه در نظام بانکی استفاده درست کرد. این درحالی است که پراکندگی بانک‌ها در کشور ما بسیار زیاد است و برخی اعضای هیات‌مدیره که به سبب مناسبات سیاسی انتخاب شده‌اند در اکثر موارد اطلاعات دقیقی از مباحث روز بانکی ندارند و به نظر نمی‌رسد این مساله در آینده نیز اصلاح شود.»
بیشتر بخوانید: جان مینارد کینز
برای آشنایی با مفاهیم تورم، تولید ناخالص داخلی (GDP)، اشتغال و نرخ بیکاری، منحنی فیلیپس، مدل ماندل-فلیمینگ، رژیم‌های نرخ بهره، بدهی دولت و کسری بودجه با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.
اصلاح نظام بانکی با هیات‌مدیره دولایه
دکتر سعدوندی در پاسخ به اینکه برای تشخیص این مساله که آیا کاندیدا‌ها درمورد اصلاح نظام بانکی راست می‌گویند، به چه مواردی باید توجه کرد، ادامه داد: «انتخاب اعضای هیات‌مدیره بانک‌ها در سیستم بانکی ما براساس روابط سیاسی بوده است. برای همین پیشنهاد می‌شود که سوابق تحصیلی و کاری اعضای هیات‌رئیسه بانک‌ها در سامانه‌ای منتشر شود. ما به‌شدت به هیات‌های مدیره دولایه در سیستم بانکی خود نیاز داریم و باید اعضای نظارتی را به‌صورت تمام‌وقت در هیات‌مدیره بانک‌ها جا بدهیم. بنابراین «شایسته‌سالاری» بزرگ‌ترین و اولین گام برای اصلاح نظام بانکی و مبارزه با فساد‌های موجود در آن است.»
بیشتر بخوانید: آموزش اقتصاد
اولویت ادغام بانک‌های زیان‌ده
این مشاور بانکداری و سرمایه‌گذاری نسخه درمانی سیستم بانکی را در ادامه این‌چنین بیان می‌کند: «بانک‌ها و موسسات کشور براساس ناکارآمدی و رانت‌پاشی رشد کرده‌اند. و اصلاح آنان باید بنیادی باشد. یکی از راه‌های مدنظر «ادغام برخی بانک‌ها در یک بانک» است. در سال‌های اخیر، موج تورمی باعث سودآوری برخی بانک‌های کشور شده است. اما بانک‌هایی که حتی در شرایط تورمی فعلی نیز زیان کرده‌اند باید در اولویت ادغام باشند و مدیران فعلی آنها نیز اصلا نباید در کادر جدید بانک قرار گیرند. ادغام بانک‌ها نه درمورد بانک‌های دولتی بلکه درمورد بانک‌های خصوصی نیز لازم‌الاجراست. این‌گونه برخورد‌ها تابه‌حال از سوی بانک مرکزی به‌عنوان نهاد ناظر وجود نداشته است.»
بیشتر بخوانید: تعریف بانکداری
اصلاح نظام بانکی برای رفع ناترازی بانک‌ها و تورم
این کارشناس ارشد بانکداری علت ضعف نظارتی بانک مرکزی را این‌گونه بیان کرد: «بانک مرکزی نه انگیزه و نه قدرت لازم را برای برخورد و نظارت بر سیستم بانکی ندارد و علت اصلی آن هم اتحادی است که بین دستگاه نظارتی بانک مرکزی و بانک‌های تجاری موجود است. به‌عنوان مثال معاون نظارتی بانک مرکزی بعد از بازنشسته شدن مجدد در هیات‌مدیره بانک‌های کشور مشغول به کار می‌شود. درواقع نظارت کردن روی دوستان خودی کار سختیست. نظارت بانکی در ایران از نظر حقوقی و مقرراتی بسیار ضعیف است و همین دلیلی است که تسهیلات کلانی در اختیار خودی‌ها قرار داده شود که هیچ‌گاه قصد بازپرداخت آن را نخواهند داشت. همین مساله باعث ناترازی بانک‌ها و تورم می‌شود. اصلاح نظام بانکی ممکن است و می‌توان سیستم سالمی را بنا کرد. اما تابه‌حال عزم آن ندیدیم.»
بیشتر بخوانید: نسبت فروش به سرمایه در گردش
بیشتر بخوانید: اندیکاتور و اسیلاتور
برای فراگیری فرآیند ثروت‌آفرینی جهت کسب پول بیشتر در آینده با استفاده از اصولی که سرمایه‌گذاران بزرگ مانند وارن بافت، بنجامین گراهام، فیلیپ فیشر و … در سرمایه‌گذاری به کار برده‌اند، با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید