بازار فرابورس چیست؟

آیا می‌دانستید که دو بازار فرابورس و بورس با یکدیگر تفاوت دارند؟ فرابورس یا همان OTC از بازار‌های زیر‌نظر سازمان بورس اوراق بهادار است، که در سال ۱۳۸۷ برای اولین بار فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کرد. بازار فرابورس مزایای متعددی نسبت به بورس دارد. در این مقاله بازار فرابورس را به‌طور کامل و با زبانی ساده معرفی کرده‌ایم تا اگر قصد ورود به این بازار پر‌سرمایه و کم ریسک را دارید، بعد از مطالعه این مطلب بتوانید سرمایه‌گذاری خود را آغاز کنید.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

فرابورس نیز مانند بازار سرمایه بورس در آن سرمایه‌داران مشغول خرید و فروش سهام شرکت‌ها هستند. ولی در نوع شرکت پذیرش‌شده و همچنین شرایط معامله در این دو بازار تفاوت‌هایی وجود دارد که در ادامه بررسی کرده‌ایم:

• در بورس کارگزاری‌ها فقط نقش واسطه در معامله را دارند. ولی در فرابورس همه معامله‌ها از سمت کارگزاری انجام می‌شود.
• در بازار فرابورس شما محدودیت زمانی دارید. یعنی از شنبه و چهارشنبه در ساعات اداری مجاز به خرید و فروش سهام هستید. اما در بازار سرمایه بورس شما به محدودیت زمانی روبه‌رو نیستید.
• این دو بازار از نظر شرایط پذیرش متفاوت است. در واقع شرکت‌هایی که از سوی بورس پذیرفته نشده‌اند، بازار دوم سرمایه را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند.
• بازار بورس ایران به دلیل اهمیت زیاد به نماد‌ها، از ریسک کمتری نسبت به فرابورس برخوردار است.
• این دو بازار حتی از نظر تقسیم‌بندی و زیرمجموعه‌ها نیز با هم متفاوت هستند. فرابورس شامل هفت بازار زیر‌مجموعه است؛ در حالی که بورس به دو زیر‌مجموعه بسنده کرده.
• یکی از دلایل روی آوردن سرمایه‌داران به بازار فرابورس، مقدار پایین کارمزد معاملات آن نسبت به بورس است.

شرکت‌هایی که عضو فرابورس هستند، امکان بهره‌مندی از سهام خود به عنوان وثیقه را دارند. یعنی، این شرکت‌ها می‌توانند بخشی از سهام خود را به عنوان وثیقه برای استفاده از تسهیلات بانکی استفاده کنند.

مزایای بازار فرابورس نسبت به بازار بورس چیست؟

فرابورس با ریسک پایین و نقدینگی بالا همچنین فعالیت در زمینه نرخ بهره، نرخ ارز و سهام اجازه مشارکت شرکت‌های بیشتری را به بازار می‌دهد. در اوضاع بد اقتصادی شرکت‌هایی که بنا‌به دلایل مختلف، موفق به فعالیت در بازار سرمایه بورس نشده باشند، در بازار فرابورس می‌توانند فعالیت می‌کنند. در این بازار، سهام شرکت‌های مختلف عرضه شده و قیمت آن بر‌اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. در فرابورس به دلیل حفظ اعتبار سهامداران قیمت معامله‌ برای عموم منتشر نمی‌شود؛ از‌این‌رو به این بازار سرمایه بازار تاریک نیز می‌گویند. در ادامه به بررسی مزایای بازار فرابورس به‌صورت جزئی‌تر می‌پردازیم.

امکان تامین مالی آسان و ارزان

از مهم‌ترین دلایل انتخاب بازار فرابورس به جای بورس، تامین مالی با قیمت کمتر است. در بازار فرابورس می‌توانید، در صورتی که با کمبود منابع مالی مواجه شدید، از صندوق‌های مالی این بازار کمک بگیرد. البته برای آشنایی با انواع سهام و نحوه سرمایه‌گذاری باید از بهترین دوره تحلیل سهام کمک بگیرید تا با صفر تا صد این بازار بیشتر آشنا شوید.

معافیت مالیاتی برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس

در هر زمینه‌ای که فعالیت اقتصادی داشته باشید، موظف هستید بخشی از آن را به اداره مالیات پرداخت کنید. این قانون به همه شغل‌ها و زمینه‌ فعالیت مربوط می‌شود. اما بازار فرابورس از این مورد مستثنی است. افرادی که در فرابورس شرکت می‌کنند، طبق قانون شامل تخفیف ۱۰ درصدی خواهند شد.

معرفی و اطلاع‌رسانی عادلانه شرکت به بازار سرمایه‌گذاری

بازار فرابورس همه اخبار در زمینه معاملات، قیمت‌ها و شرکت‌های دو طرف معامله را در سایت خود اطلاع‌رسانی می‌کند. این امر باعث می‌شود تا سهامداران به‌خصوص آن‌هایی که به تازگی پا به این عرصه گذاشته‌اند، شرکت‌های خوشنام در بازار سرمایه را راحت‌تر شناسایی کنند تا در معاملات خود کمترین خطا را انجام دهند.

شفافیت اطلاعاتی و اعتبار قیمت سهام

بازار فرابورس همانند بورس موظف به شفاف‌سازی معاملات برای سهامداران است. در واقع می‌توان گفت فرابورس نیز مانند آموزش بلاکچین یک معامله شفاف و کم‌ریسک محسوب می‌شود. در بازار فرابورس اطلاعات قابل انتشار معاملاتی که در بیست و چهار ساعت گذشته انجام شده و لیست شرکت های فرابورس را در اختیار عموم قرار می دهد.

معرفی انواع بازار های فرابورس؛ انتخاب بازار مناسب برای شروع سرمایه‌گذاری

بازار‌های زیر‌مجموعه فرابورس به هدف معامله انواع اوراق بهادار و ابزار مالی ایجاد شده‌اند. این زیر‌مجموعه‌ها، شامل ۷ بازار است. بازار‌های اول، دوم و پایه جزو رایج‌ترین بازار‌های فرابورس محسوب می‌شوند. افرادی که آموزش اقتصاد کلان را به‌طورکامل گذرانده‌اند با انواع بازار و نماد فرابورس آشنا هستند. با‌این‌حال، در ادامه به بررسی این بازار‌های زیر‌مجموعه فرابورس و ویژگی‌های آن می‌پردازیم.

بازار اول فرابورس چیست؟ آشنایی با شرایط سخت‌ترین بازار OTC

در بازار اول فرابورس شرکت‌های سهامی عام با رعایت قوانین بازار، می توانند سهام خود را در مقدار تعیین‌شده مجاز عرضه و نقل‌و‌انتقال اوراق بهادار در فرابورس احراز کنند. شرکت‌هایی که در این بازار مشغول معامله هستند حداقل به یک میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز دارند. شرایط این بازار شامل موارد زیر است:

1. این شرکت فاقد هرگونه زیان باشد.
2. سهام شناور ۱۰درصد از کل سهام ثبت‌شده باشد.
3. حداکثر ۲۴ماه از شروع فعالیت سرمایه‌گذاری شرکت گذشته باشد.

با وجود شرایط سخت این بازار، ریسک سرمایه‌گذاری در شرکت‌های عضو آن بسیار پایین‌تر از سایرین است.

ویژگی بازار دوم فرابورس؛ تبدیل سهامی خاص به سهامی عام

بازار دوم علاوه بر خرید و فروش سهام شرکت‌ها، بازار واحد‌های صندوق سرمایه را نیز برای معامله انتشار می‌دهد. از طرفی امکان پذیرش در بازار دوم به نسبت راحت‌تر از بازار اول است. پس سرمایه‌گذاران در صورت داشتن شرایط معامله، بازار دوم را به اول ترجیح می‌دهند. در‌نتیجه، سادگی شرایط پذیرش، پاسخی به سوال «تفاوت بازار اول و دوم فرابورس چیست» محسوب می‌شود. شرایط پذیرش این بازار شامل موارد زیر می‌شود:

1. در بهترین حالت ۱۲ماه از سرمایه‌گذاری شرکت بگذرد.
2. شرکت هیچ‌گونه شاکی اقتصادی نداشته باشد.
3. سهام شناور بازار دوم فرابورس شامل ۵درصد از کل سهام است.

علاوه‌بر موارد ذکر شده، نباید هیچ یک از اعضای هیئت مدیره دارای سابقه کیفری نداشته باشند.

بازار سوم؛ انجام معاملات عمده و بلوکی در بازار عرضه

شرکت‌هایی امکان پذیرش در بازار بورس را ندارند، بازار سوم فرابورس را به عنوان بازار سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند. یعنی، حتی شرکت‌های نوپا و تازه تاسیس نیز می‌توانند در این بازار به پذیره‌نویسی بپردازند.

بازار چهارم فرابورس؛ ابزار نوین و ریسک کمتر

بازار نوین ابزار مخصوص خود را دارد. با استفاده از این ابزار، اوراق قابل‌فروش را ارزیابی می‌کنند. به همین دلیل در بازار چهارم ریسک معامله به نسبت کمتر است. بازار چهارم و پنجم در ایران طرفداران کمتری دارد. با‌این‌حال، آشنایی با ویژگی‌های این زیر‌مجموعه‌ها مفید است.

بازار پنجم فرابورس چیست؛ ابزار مشتقه مخصوص افراد با‌تجربه

بازار پنجم متشکل از اوراق اختیار فروش و خرید است. ابزار مشتقه مناسب برای سهامداران قدیمی در این حوزه محسوب می‌شود که فعالیت طولانی مدتی در بازار فرابورس داشته‌اند.

بازار هفتم؛ بازار فرابورس پایه چیست؟

هرچه از بازار اول فرابورس دور می‌شویم و به بازار پایه نزدیک شویم، ریسک معاملات به نسبت افزایش می‌یابد. بازار هفتم یا بازار پایه فرابورس نیز از سه پایه تشکیل شده است:

1.  بازار پایه زرد
2. بازار پایه نارنجی
3. بازار پایه قرمز

در این بازار هر‌چقدر از پایه زرد به سمت قرمز بروید، ریسک سرمایه‌گذاری به‌مراتب افزایش خواهد یافت. با‌این‌حال، در بازار هفتم نیازی به گذراندن پروسه پذیرش و داشتن شرایط خاص نیست.

نحوه شروع سرمایه گذاری در بازار فرابورس چگونه است؟

برای شروع کار شما به کارگزاری مناسب نیاز خواهید داشت. با مراجعه به سایت سجام شما می‌توانید در کارگزاری مورد‌نظر خود احراز هویت انجام دهید. کارگزاری‌ها شرایط خوب برای فعالیت سهامداران را به‌وجود آورده تا آن‌ها بخش‌های مختلف بازار سرمایه را درک کنند و فعالیت مفیدی داشته باشند.

چگونه در بازار فرابورس موفق باشیم؟ آموزش بورس و فرابورس در کلینیک اقتصاد

در این مقاله با بررسی محیط فعالیت اقتصادی بازار فرابورس، سوال «فرابورس چیست» را پاسخ دادیم. همچنین به شرایط پذیرش در زیر‌مجموعه‌های این بازار پرداختیم. حال این شما هستید که با مقایسه بازار‌های فرابورس و بورس انتخاب کنید که سرمایه‌گذاری در کدام بازار بهتر است و کدام یک از این دو بازار برای باعث افزایش درآمد شما خواهد شد. در کلینیک اقتصاد، همه مفاهیم بورسی، انواع تحلیل‌ها و اصطلاحات مربوط به انواع سرمایه‌گذاری‌ها به زبانی ساده و روان گفته شده است. شما می‌توانید هر سوالی که در خصوص آموزش‌های کلینیک اقتصاد دارید، در قسمت نظرات بپرسید تا کارشناسان ما در اسرع وقت، شما را راهنمایی کنند.