بازار دوطرفه چیست و مزایای آن کدامند؟
بازار دوطرفه چیست و مزایای آن کدامند؟
بطور کلی و عام دو نوع بازار یا مارکت را میتوان متصور بود: بازارهای یک طرفه و بازارهای دوطرفه. در بازارهای یک طرفه مانند بورس تهران شما صرفا می توانید با آورده مالی خود سهامی را خریداری کنید. بعد از سپری شدن زمان سهامی را که از قبل معالمه کردید را با سود یا ضرر بفروشید. اما در بازار دوطرفه نظیر آتی سکه در ایران یا بازارهای جهانی شما می توانید علاوه بر خرید، فروش هم انجام دهید. فروش سهامی که از قبل نداشته اید! و همچنین میتوانید از کاهش قیمت ها نیز سود کسب کنید. در ادامه این مقاله که در سایت کلینیک اقتصاد منتشر شده به آموزش انواع معاملات در بازارهای یک طرفه و دو طرفه می پردازیم.
بازار دوطرفه به چه صورت است؟
بازار دو طرفه به نوعی بازار مالی می گویند؛ که سهامداران آن قادر است از موقعیتهای مختلف به منظور کسب سود استفاده نماید. یکی از این فرصتهای کسب سود حالت short sell و یا فروش استقراضی می باشد. در این حالت سهامداران بدون این که سهم مورد معامله مال خودشان شده قادر است کسب سود کند. به طور کلی در فروش استقراضی سهامداران و تریدرها متعهد می گردند که در آینده سهم آن شرکت را پس بدهند. در این حالت دیگر حتی زمانی که بازارهای مالی روند ریزشی به خود گرفته باشند شما خواهید توانست اقدام به کسب سود نمایید. در حالت عادی و در بازارهای یک طرف امکان همچین سودگیری وجود نخواهد داشت.
حال اگر پیش بینی اشتباه شده باشد و قیمت خودرو نزولی گردد و به ۱۰۰میلیون تومان نزدیک شود. قادرید با خرید خودرو در بازار به قیمت ۱۰۰ میلیون تومان و تحویل آن طبق قرارداد، مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان از خریدار دریافت نمایید. شما با انجام این قرارداد میتوانید ۷۰ % بازدهی کسب کرده. علاوه بر کسب بازدهی بالا و مداوم از بازار، مزایای دیگری هم برای بازاردوطرفه میتوان بیان نمود. در واقع در بازارها یا بورسهای جهانی، یک ابزار یا روش سرمایهگذاری تحت عنوان فروش استقراضی (Short Selling) وجود دارد. که میتوان از نزول قیمت سهام سود نمود.
بیشتر بخوانید: آموزش معاملات الگوریتمی صفر تا صد (رایگان)
حال این حالت را برای تفهیم بیشتر موضوع، با بازار یک طرفه مقایسه کنید:
به عنوان نمونه فرض کنید شما سهام شرکت خودرو را به قیمت ۲۰۰ تومان معامله نموده اید. حال اگر قیمت سهام افزایش یابد شما هم به سود خوبی میرسید . اما در صورت کاهش قیمت کمتر از مبلغی که خریداری گردیده، شما وارد زیان در این معامله خواهید شد. پس در بازارهای یک طرفه اصل سود کردن شما به این صورت است که شما باید سهام را ارزان بخرید و بعد گران بفروشید. اما در بازار دو طرفه هم می توان سود نمود. به این صورت که از افزایش قیمت در هنگام خرید یک سهام وهنگام کاهش قیمت در زمان فروش سهام، سود کسب کنید. فعالان قدیمی بورس که دوران رکود بازار را لمس کردند، بیشتر میتوانند به مزایای بازار دو طرفه اشراف داشته باشند.
مزایای بازار دوطرفه
- افزایش عمق معاملات: در بازارهای دوطرفه چون بر مبنای تحلیل و ارزیابی معاملات صورت گرفته است عمق بیشتری دارد و با تامل بیشتری نسبت به خرید یا فروش سهام تصمیمگیری خواهد شد.
- امکان کسب سود در شرایط نزولی: با توجه به سازوکاری که مطرح گردید.این بازار این امکان را فراهم خواهد کرد تا معاملهگران در شرایط نزولی بازار نیز کسب سود نمایند.
- افزایش درصد نقدشوندگی: با توجه به تعهدات از پیش مشخص شده در این بازار، خریدار و فروشنده به وظایف خود آگاه است و متعهد به اجرای آن می باشند که همین موضوع یاعث نقدشوندگی سهام در زمان تعیین شده می گردد.
بیشتر بخوانید: آموزش تقویم اقتصادی فارکس صفر تا صد (رایگان)
برای تحلیل بنیادی (فاندامنتال) سهام – Stock Fundamental Analysis نیازمند آشنایی با صورتهای مالی، نسبتهای مالی، نسبتهای بازدهی، دانش ارزشسنجی، روشهای تنزیل جریان وجوه و فیلترنویسی بنیادی هستید، برای ثبتنام جامعترین دوره تحلیل بنیادی سهام کلیک کنید
بیشتر بخوانید: تاریخچه هراسهای بازار
بازار یک طرفه و مشکلات آن
۱– ریسک نقدشوندگی سرمایه
یکی دیگر از مشکلات یک طرفه بودن بازار بورس صحبت نقدشوندگی این بازار در دوران رکود بازار بورس می باشد. سرمایهگذاران کلان و بزرگ در دوران رکود بورس با مشکلات فراوان قادرند کل سهام خود را نقد کرده و تغییر رویکرد سرمایهگذاری نمایند. به همین دلیل، یکی از عوامل اصلی که پولهای درشت به سمت بورس وارد نمیشوند همین ترس از دوران رکود احتمالی است که قابلیت نقدشوندگی سرمایه را تا حد زیادی کاهش میدهد.
جهت اطلاعات بیشتر در مورد ریسک نقد شوندگی میتوانید به سایت ویکی پدیا مراجعه نمایید.
۲– طولانی شدن دوران رکود بازار بورس
در بازار یک طرفه مانند بورس ایران به دلیل فضای تورمی، سهامداران تمایلی به فروش دارایی خود با زیان را ندارند. این سهام داران حاضرند مدتها سهام را در پرتفوی خود نگهداری کنند تا سرانجام با افزایش قیمت سهام از زیان خارج شوند. این مسئله باعث میگردد تا از لحاظ نموداری شیب رشد قیمتها و اصلاح قیمتها متغیر باشد. همین مورد کارایی برخی ابزار تحلیل تکنیکال را در بورس ایران بسیار پایین آورده و حتی به صفر رسانده است.
۳– حباب در دوران رونق بازار های سرمایه
دوران رونق بورس همواره با بازدهیهای خوبی همراه گردیده. رشد نقدینگی در جامعه ما و سرازیر گشتن آن به سمت بازارهای سرمایه با دقت به عمق پایین این بازار باعث رشدهای نجومی درقیمت برخی سهام بازار خواهد شد. بازار یک طرفه سبب میشود تا به تعادل رسیدن بازار به تاخیر بیانجامد. در این بازار برخی سهام در بازار دچار ایجاد حبابهای سنگین خواهد شد. در چنین شرایطی تحلیل های بازار عم از تکنیکال و بنیادی، نقشی کم تری به خود میگیرند. سهام مختلف در این بازار صرفاً بخاطر ورود نقدینگی رشد قیمتی را تجربه میکنند نه ارزش ذاتی سهام. اما دغدغه بازار یک طرفه تنها به ایران منتهی نمی گردد
ازدهههای گذشته کشورهای مختلف جهان سعی در برطرف کردن این مسئله و حرکت به سمت بازارهای دوطرفه را در دستور کار داشتهاند. حتی بطوری که در حال حاضر ایران از جمله معدود کشورهاییست که بازار بورس آن به صورت یکطرفه معامله میشود.
بیشتر بخوانید: سرمقاله چشم انداز پیش روی صنعت بانکی
فروش تعهدی چه میباشد؟
اگر فکر می کنید که قیمت یک سهمِ بهخصوص امکان دارد افت نماید و شما خودتان این سهم را در اختیار نداشته باشید، قادرید این سهم را از دارنده آن قرض نمایید و به قیمت بالا در بازار بفروشید. در مقابل، شما «متعهدخواهید شد» که اصلِ سهم و یک نرخ بهره را به قرضدهنده پرداخت نمایید. در واقع سهمی را که ندارید، قرض کرده و گران میفروشید و بعد همان سهم را ارزان خریداری می کنید و به قرضدهنده باز می گردانید. فروش تعهدی (Short یا Short selling) این امکان را به شما خواهد داد که از این اطلاعات، آن هم در صورتی که قیمت یک سهم در حال نزول می باشد، سود کسب کنید.
نکته!
از شگرد فروش تعهدی با کاربرد فروش استقراضی به منظور به تعادل رساندن بازار و دو طرفه کردن آن استفاده خواهد شد. با توجّه به مسائل شرعی و فقهی از فروش استقراضی در ایران استفاده نخواهد شد و بجای آن از فروش تعهدی مورد استفاده است. کلیت فروش استقراضی و فروش تعهدی شبیه به هم می باشد اما تفاوت هایی بین آنها می بینیم.
مزایای فروش تعهدی:
- کسانی که می خواهند سهامشان را برای مدت طولانی نگهداری نمایند، سرمایهشان را بهصورت سهم، یک جا نگه داشته و هیچگونه سودی از نگهداری سهم کسب نخواهند کرد اما با استفاده از قرارداد فروش تعهدی خواهند توانست در بازهای که قصد فروش سهم را پیدا نکرده اند، آن را در اختیار متقاضیان فروش تعهدی بگذارند. متقاضیان، سهم قرضی را به وکالت از مالک در بازار به فروش خواهند رساند. وجوه حاصل از فروش سهام به حساب مالک واریز خواهد شد و مالک قادر است این وجوه را بهصورت سپرده بانکی یا خرید صندوقهای قابل معامله با درآمد ثابت، سرمایهگذاری کند.
- چنانچه برای سهامی که مالک در اختیار متقاضیان گداشته، سود تقسیمی در نظر بگیرند، مالک حواهد توانست به میزان این سود، از وجوه حاصل از فروش تعهدی، از حساب عملیاتی خود برداشت کند. درواقع در فروش تعهدی، مالک قادر است سریع و راحت به سود تقسیمی سهام خود نیز برسد.
دیدگاهتان را بنویسید