گره معاملاتی دربازار بورس
گره معاملاتی: تعریف، نحوه رفع و معایب آن
اگر تا به حال اخبار بازار سرمایه [1] را دنبال کرده باشید حتماً شنیده‌اید که نمادی دچار گره معاملاتی شده است. اما این مفهوم به چه معناست و گره معاملاتی چه زمانی رخ می‌دهد؟ یکی از گام‌های نخست برای شروع فعالیت در بازارهای مالی [2]، کسب مهارت و آشنایی با مفاهیم است. بازار بورس یکی از بازارهای مناسب برای سرمایه‌گذاری است و اکثر افراد جامعه می‌توانند به راحتی در آن سرمایه‌گذاری کنند.
بیشتر بخوانید: ناترازی بانک ها
فرض کنید عده زیادی از معامله‌گران بخواهند سهام یک شرکت را بفروشند. با وجود محدودیت دامنه نوسان در بازار بورس، پس از گذشت چند روز تعداد کمی از سفارش‌ها تکمیل می‌شود. به عبارت دیگر، خریداری برای آن نماد وجود ندارد و معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. در این حالت صف فروش برای سهم ایجاد شده و به همین علت قیمت سهم تغییر چندانی نخواهد داشت. مشابه این اتفاق در صف‌های خرید نیز رخ می‌دهد. در صورتی که این شرایط در چند جلسه معاملاتی تکرار شود، نماد بورسی دچار گره معاملاتی می‌شود. در ادامه این مقاله به صورت کامل مفهوم گره معاملاتی را بررسی می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: پول هوشمند
برای آشنایی با مفاهیم تورم، تولید ناخالص داخلی (GDP)، اشتغال و نرخ بیکاری، منحنی فیلیپس، مدل ماندل-فلیمینگ، رژیم‌های نرخ بهره، بدهی دولت و کسری بودجه با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.
ماده ۲۵ دستورالعمل معاملات در بورس
بنابر ماده ۲۵ دستورالعمل معاملات در بازار بورس، در صورت بروز یکی از حالات زیر، نماد مشمول گره معاملاتی می‌گردد:
1- یک نماد معاملاتی علاوه بر وجود صف خرید یا صف فروش در پایان جلسه معاملاتی [3] (برای شرکت‌هایی با ۳ میلیارد سهم حداقل معادل یک برابر حجم مبنا و بیشتر و برای سایر شرکت‌ها دو برابر حجم مبنا) به علت عدم تقارن قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش، حداقل به مدت ۵ جلسه معاملاتی پشت سر هم معامله صورت نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به‌استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا باشد.
2- کلیه معاملات یک نماد در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در سقف دامنه نوسان روزانه قرار گیرد به شرطی كه متوسط حجم معاملات پنج جلسه معاملاتی متوالی (به‌استثنای معاملات در بازار معاملات عمده) از 5 درصد حجم مبنا كمتر باشد.
3- کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در کف دامنه نوسان روزانه صورت گیرد به شرطی كه متوسط حجم معاملات پنج جلسه معاملاتی متوالی (به‌استثنای معاملات در بازار معاملات عمده) از 5 درصد حجم مبنا كمتر باشد.
توجه کنید برای شرکت‌هایی با سرمایه کمتر از ۱۵۰ ميليارد ريال، قانون گره معاملاتی به تشخیص رئیس سازمان بورس می‌تواند اعمال نگردد.
بیشتر بخوانید: پولبک
چگونه شرکت‌های مشمول گره معاملاتی را پیدا کنیم؟
ناظر معاملات بورس قبل از آغاز روز معاملاتی با انتشار پیام در قسمت «پیام‌های ناظر بازار» سایت «TSETMC»، در آن روز معاملاتی شرکت‌های مشمول گره معاملاتی را تعیین می‌کند. از این طریق، اسامی این شرکت‌ها به اطلاع همگان می‌رسد. همچنین کارگزاری‌ها در سامانه‌های معاملاتی آنلاین خود پیام‌های ناظر را اطلاع رسانی می‌کنند.
بیشتر بخوانید: فرابورس چیست؟
چگونگی تاثیر شاخص‌های اقتصادی – Economic Indicators بر اقتصاد جهانی و دارایی‌های شما و واکنش بازارها به روندهای صعودی و نزولی را در دوره‌ی تحلیل شاخص‌های اقتصادی بیاموزید.
بازگشایی و تغییر دامنه نوسان در برطرف کردن گره معاملاتی بازار بورس
طبق تشخیص ناظر بازار، نمادهایی که شامل دستورالعمل رفع گره معاملاتی می‌شوند، در جلسه‌ی معاملاتی آتی، ابتدا به صورت حراج ناپیوسته با افزایش دو برابری دامنه نوسان بازار باز می‌شوند. پس از کشف قیمت، در گام بعدی از طریق حراج پیوسته، نماد در بازه دامنه نوسان روزانه معامله می‌شود. همچنین در راستای تسریع این روند، در روز آتی اطلاع رسانی، حجم مبنا در جلسه معاملاتی حذف می‌گردد. بعد از رفع گره معاملاتی یا اتمام این دوره پیش‌بینی، حجم مبنا دوباره در محاسبه قیمت پایانی سهام لحاظ می‌شود.
نکته مهم
اگر در دوره حراج ناپیوسته معامله‌ای صورت نگیرد یـا قیمت کشف شده غیرعادی باشد، معـاملات در دوره حراج ناپیوسته توسط ناظر بازار تایید نمی‌شوند. به تشخیص ناظر بازار بورس و پـس از اطلاع‌رسانی در سایت، حراج ناپیوسته دوباره تکرار می‌شود. در نتیجه در صورت عدم کشف قیمت، آخرین قیمت پایانی نمـاد، قیمت نهایی در دوره حراج پیوسته لحاظ می‌شود.
حراج ناپیوسته، شرایطی است که در آن، معامله‌ای انجام نشده و فقط تطبیق قیمت سفارش فروشنده و خریدار انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: جورج سوروس
ایراد رفع گره معاملات
رفع گره معاملاتی با مشکلاتی نیز همراه است. از مهم‌ترین معایب رفع گره معاملاتی، زمانی است که در نمادی صف فروش تشکیل شده، با اعمال قانون رفع گره معاملاتی و باز کردن دامنه نوسان، فشار فروش می‌تواند قیمت سهم را به طرز چشمگیری کاهش دهد که این امر به ضرر سهام‌داران خواهد بود.
بیشتر بخوانید: کانسلیم
بیشتر بخوانید: فون هایک
برای یادگیری سنجش ارزش منصفانه سهام، ارزیابی مدیریت، ارزیابی توانایی شرکت در مواجه با رقیبان و تجزیه و تحلیل توان مالی شرکت به منظور تحلیل بنیادی (فاندامنتال) سهام با کلیک روی لینک زیر از 10% تخفیف بیشتر برای ثبت نام استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید