تشدید انحصار و نهادینه کردن تورم
بررسی تشدید انحصار و نهادینه شدن تورم در ایران
تشدید انحصار و تورم
گفت‌وگوی دکتر علی سعدوندی با خبرگزاری دانا
عملکرد اقتصادی دولت در سال 1399
دکتر علی سعدوندی، استاد اقتصاد کلان و مدیریت ریسک مالی درباره وضعیت اقتصاد کشور و نرخ تورم، در گفتگو با دانا اظهار کرد: دولت با چاپ پول و تزریق ریال از سوی بانک مرکزی و افزایش نقدینگی، تورم را در کشور نهادینه کرده است و تا این موضوع حل نشود، مشکل سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی حل نخواهد شد. بدترین سال در تاریخ اقتصاد ایران، سال ۹۹ بود که باعث شد وضعیت امسال به مراتب رو به وخامت حرکت کند.
وی افزود: نرخ تورم سال ۹۹ در طی دو دهه گذشته بی‌سابقه بوده و برای اصلاح این عملکرد از سوی مسئولان تقریبا هیچ عکس‌العملی ندیدیم تا جایی که اکنون مطالبه اصلاح ساختارهای اقتصادی، باید به مطالبه‌ای ملی تبدیل شود.
بیشتر بخوانید: بک تست چیست؟
عملکرد روسیه برای مهار تورم
این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد با وجود اینکه رشد نرخ تورم قابل مهار است، گفت: صد و هشتاد کشور جهان در کنترل نرخ تورم موفق عمل کرده‌اند. امروز عراق و افغانستان می‌توانند برای همه‌ی ما به عنوان الگو قرار بگیرند. دولت قادر است نقش مهمی در کنترل آن ایفا کند، البته میزان مداخلات دولت نیز باید بسیار کم، درست و با کارشناسی انجام شود.
دکتر سعدوندی در ادامه با اشاره به مشکل اقتصاد روسیه بعد از اعمال تحریم کشور آمریکا و با افزایش ۱۸ درصدی نرخ تورم، افزود: دولت روسیه با عزم جدی برای مهار تورم اقدام نمود و توانست آن را در سال‌های بعد به ۴ درصد تغییر دهد و رشد آن را متوقف و حتی منفی کند. امروز وضعیت اقتصاد این کشور، به مراتب بهتر از قبل از اعمال تحریم‌ها می باشد.
بیشتر بخوانید: جان مینارد کینز
برای آشنایی با مفاهیم تورم، تولید ناخالص داخلی (GDP)، اشتغال و نرخ بیکاری، منحنی فیلیپس، مدل ماندل-فلیمینگ، رژیم‌های نرخ بهره، بدهی دولت و کسری بودجه با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.
نهادینه کردن تورم با ورود منابع حاصل از فروش ثروت
این کارشناس اقتصادی با اشاره به ادامه دار بودن معضل تورم در اقتصاد ایران گفت: پس از صرف درآمد حاصل از فروش ثروت (نفت) برای هزینه‌های جاری، مشکلات بیشتر شد. دولت هم نشان داد توان تفکیک بودجه ارزی از بودجه ریالی و صرف درآمد حاصل از فروش دارایی‌ها را در مصارف زیربنایی ندارد.
دکتر سعدوندی توضیح داد: اکنون دولت با چاپ پول و تزریق ریال از سوی بانک مرکزی و افزایش نقدینگی، تورم را در کشور نهادینه کرده است و تا این موضوع حل نشود، مشکل سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی حل نخواهد شد.
بیشتر بخوانید: آموزش اقتصاد
روش غلط تامین کسری بودجه عامل نهادینه شدن تورم
وی با تاکید بر اینکه رانت‌ها باعث شده سطح زندگی اقلیت یک درصدی و نورچشمی‌ها حتی از بسیاری از کشورها بالاتر باشد. بیان کرد: تا زمانی که اداره کشور از طریق گرفتن وام مانند فروش اوراق و ایجاد تورم اصلاح نشود، مشکلی حل نخواهد شد.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: دولت کسری بودجه [1] خودش را با قرض از بانک مرکزی و نظام بانکی تامین خواهد کرد و این کسری در قالب بدهی به موسسات مالی انتقال داده می‌شود که با عدم بازپرداخت آن و با چاپ پول و تزریق نقدینگی، تورم افزایش می‌یابد و دولت از آن ارتزاق می‌کند.
بیشتر بخوانید: تعریف بانکداری
برای فراگیری فرآیند ثروت‌آفرینی جهت کسب پول بیشتر در آینده با استفاده از اصولی که سرمایه‌گذاران بزرگ مانند وارن بافت، بنجامین گراهام، فیلیپ فیشر و … در سرمایه‌گذاری به کار برده‌اند، با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.
میراث دولت: تشدید انحصار، نهادینه کردن تورم
دکتر سعدوندی با اشاره به افزایش بدهی دولت در سال‌های اخیر ادامه داد: متاسفانه دولت تدبیر و امید کسری بودجه را به دولت‌های بعدی منتقل می‌کند که معنای این کار دریافت مالیات تورمی از جیب مردم است و یک میراث شوم برای دولت آینده باقی گذاشته است.
وی با اشاره به اینکه بودجه ۱۴۰۰ به شدت تورمی و رانت‌زا است، گفت: دولت، ایجاد تورم را به قانون تبدیل کرده است و متاسفانه مجلس بودجه را تصویب کرد. به نظرم دولت باید اجرای قانون بودجه باید را متوقف کرده، دوباره با نگاه جدیدی آن را بنویسد و با تراز کردن بودجه دولت و بانک‌ها از رشد نقدینگی جلوگیری کند.
او بیان کرد: میراث این دولت برای آیندگان توقف تولید ملی، تشدید انحصار و نهادینه کردن تورم است؛ این دولت برای نخستین بار در تمام سال‌های فعالیتش، نرخ رشد منفی تشکیل سرمایه [2] را برای اقتصاد ایران ثبت کرد و سرمایه‌گذاری را به پایین‌ترین حد تصور رساند.
بیشتر بخوانید: نسبت فروش به سرمایه در گردش
ارز چندنرخی: تشدید رانت و فساد
این استاد اقتصاد با بیان اینکه چندنرخی بودن ارز رانت عظیمی ایجاد می‌کند، گفت: ایجاد این رانت برای افراد خاص انجام می‌شود و متاسفانه هر چقدر هم تفاوت نرخ‌ها بیشتر باشد، رانت گسترش پیدا می‌کند و منجر به فساد بیشتر خواهد شد.
دکتر سعدوندی افزود: بی‌شک افرادی که این رانت را به دست می‌آورند، بخشی از آن را از کشور خارج می‌کنند که متاسفانه در این شرایط قیمت ارز در بازار آزاد هم افزایش یافته که حجم فساد را گسترش داده و اقتصاد کشور را نامتعادل و ناپایدار کرده و می‌کند.
وی ادامه داد: رانت ارز چند نرخی برای مردم گرانی به ارمغان می‌آورد، یعنی مثلا دلار ۴۲۰۰ تومان به برخی افراد خاص برای واردات کالا داده می‌شود؛ اما کالا در بازار با قیمت ارز بازار آزاد به مردم فروخته می‌شود.
بیشتر بخوانید: اندیکاتور و اسیلاتور
لزوم تفکیک بودجه ارز از ریالی
این استاد اقتصاد دانشگاه در مورد راهکار حل مشکلات و کنترل نرخ تورم، بیان کرد: می‌بایست بودجه ارزی از ریالی تفکیک گردد؛ یعنی ارتباط ارزی دولت با بانک مرکزی باید قطع و به میزانی که دولت درآمد ارزی دارد باید پایه پولی ایجاد بشود. این موضوع در دیگر کشورها اجرایی شده است.
دکتر سعدوندی تصریح نمود: متاسفانه در کشور ما بودجه ارزی و ریالی با هم ترکیب شده‌اند و درآمد حاصل از فروش ثروت (نفت) صرف ایجاد تورم از طریق افزایش پایه پولی شده است. اگر روند ۴۰ سال اخیر را در اقتصاد کشور ادامه ببینیم؛ نه‌تنها مشکلی حل نمی‌شود بلکه بر آن افزوده می‌شود.
وی بیان کرد: لازم است ایجاد نظام تک‌نرخی ارز و تفکیک بودجه ارزی از ریالی به طور همزمان انجام گردد، زیرا ثمرات آن برای اقتصاد ایران باورنکردنی است و نه‌تنها شاهد رشد اقتصادی خواهیم بود بلکه نرخ تورم به سرعت کاهش پبدا می‌کند و در نهایت نرخ ارز به ثبات واقعی می‌رسد.
بیشتر بخوانید: اختیار اروپایی
ارزپاشی با آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده
این کارشناس مسائل اقتصادی درباره اینکه هدف دولت برداشتن تحریم‌هاست و آن را علت مشکلات اقتصادی می‌داند، پاسخ داد: اگر با رفع تحریم‌ها و فروش نفت، ارزپاشی صورت بگیرد، در آن زمان نرخ تورم به صورت مصنوعی و موقتی کاهش خواهد یافت و شاید تا ۲۵ درصد کاهش یابد ولی دوباره همان سیاست اشتباه گذشته در اقتصاد در جریان است و تکرار یا تشدید می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که دولت و مجلس به جای خاموش کردن آتش، قانونی را برای نهادینه کردن تورم تصویب می‌کنند نباید انتظار حل مشکل را داشت.
دکتر سعدوندی با اشاره به عملکرد دولت، اضافه کرد: در ادبیات اقتصادی نامی به جر فاجعه نمی‌توان برای آن انتخاب کرد و درد جایی بیشتر می‌شود که همین دولت مدت کوتاهی که از عمرش باقی مانده، قصد انجام هیچ اقدام مثبتی را ندارند و بنا را بر ادامه رانت‌پاشی گذاشته‌اند.
این کارشناس اقتصادی در پایان بیان کرد: دولت آقای روحانی سعی دارند با رفع تحریم در فرصت باقی‌مانده و با آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده و توزیع رانت به صورت سوبسیدی به جیب نورچشمی‌ها بریزند تا از زندگی مادی در حد اعلا بهره‌مند شوند.
بیشتر بخوانید: رابرت سولو
بیشتر بخوانید: جان نش
برای آشنایی با سرفصل‌های چگونگی کارکرد بازار، بازارها و رفاه اقتصادی، اقتصاد بخش عمومی، اقتصاد بازار کار و رفتار بنگاه و سازماندهی صنعتی – Industrial Organization با کلیک روی دکمه زیر از ۱۰% تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید