تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست؟

یکی از اصول حضور در بازار های مالی، آشنایی با مفاهیم مختلف است که مورد استفاده در بازار سرمایه میباشد.حتما برای شما هم پیش آمده است که هنگام خرید وسیله­ ای، درباره برند ، کیفیت قطعات ، ماندگاری وسیله مورد نظر و… سوالاتی در ذهن شما ایجاد شود، برای رفع این سوالات از اطرافیان و یا فروشنده قطعا پرس و جو می­کنید تا تصمیم نهایی خود را بگیرید، خرید سهام نیز به همین گونه است منتهی پاسخ سوالات متفاوت تری را باید پیدا کنید در این راه تحلیل بنیادی چراغ راهتان خواهدبود.

در این مقاله می­خوانیم:

تحلیل  فاندامنتال چیست؟

قابلیت نقد شوندگی سهام چگونه ویژگی می­باشد؟

تعداد سهام در دست مردم چه تاثیری در تحلیل دارد؟

ترکیب سهامداران چگونه تاثیرگذاری خود را بر تحلیل فاندامنتال اعمال می­کند؟

EPSبه چه معناست؟

چگونه سود تقسیمی را دریافت کنیم؟

درباره نسبت چه می­دانید؟

تحلیل بنیادی

تحلیل فاندامنتال، نوعی تحلیل بر مبنای وضعیت مالی شرکت، وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور در آینده، شرایط صنایع مختلف در آینده ­ی کشور و پارامتر های از این قبیل است.

تحلیل دیگری به نام تحلیل تکنیکال وجود دارد که در آن با یک نمودار قیمتی و تعدادی ابزار روبه رو هستیم، اما نکته قابل توجه این است که در تحلیل پارامترهای خیلی گسترده تری درگیر هستند.

پارامتر های موثر بر این تحلیل 

• صنعتی که شرکت در آن فعال است.
• بزرگی و یا کوچکی شرکت نیز حائز اهمیت است.
• شرکت موردنظر باید با سایر شرکت­ های رقیب مقایسه شود.
• به میزان سودساز بودن شرکت باید توجه کرد.
• میزان رشد سودسازی از عوامل مهم است.
• مقدار بدهی­های شرکت در روند آن تاثیر می­گذارد.
• باید دانست، عملکرد شرکت متاثر از اوضاع و شرایط سیاسی فعلی است.
• تاثیر قیمت دلار بر درآمد و سود شرکت را نباید نادیده گرفت.
• شرکت از تغییرات قیمت فلزات جهانی نیز می­تواند تاثیر بگیرد.
• به چشم انداز واردات و صادرات محصولات مشابه باید توجه کرد.

نقدشوندگی سهام

قابلیت نقدشوندگی به این معناست که هروقت قصد فروش سهام خود را داشتید، بتوانید آن را در کمترین زمان ممکن به فروش برسانید.

اما چگونه بفهمیم کدام سهام قابلیت نقدشوندگی بالاتری دارند؟

در حقیقت، سهامی که در روز با حجم بالا و تعداد معاملات بیشتری معامله می­شوند، قابلیت نقد شوندگی بهتری دارند چرا که امکان فروش سهم، برای شما مهیا است.

نماد وملی                                                                      نماد و تجارت

در اینجا قصد داریم با مثالی، شما را بیشتر از پیش با این قابلیت آشنا کنیم.

در این دو تصویر شاهد هستیم که، نماد و ملی در این روز فقط ۹۷ معامله انجام داده است که با حجم معاملاتی ۱۱۱.۷۵۴سهم همراه است، در صورتی که تعداد معاملات بانک تجارت ۲۹.۴۰۵معامله و با حجم معاملات بیش از یک میلیار بوده است.

طبیعتا بین دو سهم بالا، فروش سهام نماد وتجارت، حتی اگر وضعیت بازار خیلی بد باشد، خیلی ساده­ تر و آسان­ تر از نماد وملی است.

در واقع فروش سهم مترادف نقد شوندگی است.

به این سادگی !

تعداد سهام در دست عموم مردم

در برخی از نمادها، اکثریت سهام در دست سهامداران عمده و یا شرکت های حقوقی است که معمولا قصد فروش سهام خود را در کوتاه مدت ندارند پس واضح است که همیشه درصد پایینی از تعداد کل سهام در بین سهامداران خرد جابه جا می­ شود و باقی سهام برای مدت طولانی بدون معامله می­ماند.

در این دو تصویر، نماد شستا که دارای ۱۰% سهام شناور است را در کنار نماد شتران با ۵۲% سهام شناور می­بینید.

ترکیب سهامداران

اگر شما سهامدار بلند مدت شرکت هستید، حتما باید به ترکیب سهامداران آن شرکت توجه کنید.

سهامداران عمده یک شرکت، کسانی هستند که در مجامع مربوطه، حق رای بالاتر و تاثیرگذاری بیشتری دارند حقیقت این است که در شرکتی که تمام سهامداران عمده ی آن، شرکت های حقوقی هستند، نباید انتظار داشت که تصمیماتی به نفع سهامداران خرد گرفته شود، چرا که در بسیاری از مواقع منافع سهامداران خردو و عمده در تقابل با یکدیگر می­باشد.

یک نکته طلایی : معمولا شرکتی که در فهرست سهامداران خود اشخاص حقیقی دارند، انتخاب بهتری هستند.

کلیت واقع این است که، در یک شرکت وجود اشخاص حقیقی و حقوقی در کنار هم بهتر است چرا که بتوانند در تصمیمات مهم و حیاتی سهم را به گونه ای منصفانه مدیریت کنند.

EPS یا سودآوری شرکت

یکی از پارامتر های مهم مورد بررسی در تحلیل فاندامنتال میزان سودآوری شرکت است که در اصطلاح بورسی به آن EPS گفته می­شود. EPS مخفف عبارت Earning per shareیا سود به ازای هر سهم است.

این مفهوم به این معناست که شرکت به ازای هر سهم از سهامش در سال چقدر سود کرده است.

در این قسمت نماد تاپیکو با EPS، ۱۹۸۳ را مشاهده می­کنیم.

با توجه به آن چه که در بالا گفته شد. هرچه میزان سودآوری شرکتی بیشتر باشد، جهت سرمایه گذاری بلندمدت و شرکت در مجمع ،مناسب­تر است.

سود تقسیمی هر سهم

سود تقسیمی در اصل میزانی از کل سود کسب شده به ازای هر سهم می­باشد، که به سهامداران تعلق می­گیرد و به صورت نقدی به حساب آن ها واریز می­شود.

در تصویر قبل، شرکت به ازای هر سهم، ۱۹۸۳ ریال سود به دست آورده­بود، اما معمولا با توجه به سیاست های تقسیم و ذخیره­ی سود، همه­ی این سود در میان سهامداران تقسیم نخواهدشد و مبلغی از آن را برای مصارف آتی نگه داشته می­شود.

DPSمبلغی از کل سود است، که به عنوان سود یک سهم به سهامداران تعلق می­گیرد.

DPSهمیشه از EPS کوچک­تر است، برای مثال اگر سودآوری ۱۹۸۳ ریال باشد، تقسیم سود نقدی ۱۵۰۰ ریال خواهد بود.

ثبات سود آوری

سودآوری یک شرکت باید به صورت مستمر و پایدار باشد.به گونه ای که در گذر زمان این سودآوری رو به افزایش باشد یا حداقل دارای یک ثبات نسبی باشد.

شرکت­هایی که سود آوری آن­ها در گرو شرایط سیاسی و شرایط متغیر جامعه است، معمولا ثبات خوبی ندارند.

نسبت

این نسبت به صورت زیر تعریف می ­شود:

صورت کسر نشان­دهنده قیمت کنونی سهام و مخرج آن سود نقدی بدست آمده توسط شرکت EPS می­باشد.

در واقع نسبت ، به معنای آن است که به ازای یک ریال سود باید چقدر هزینه بپردازید.

پس، در شرکت الف شما ۱۴۴۰ريال برای خرید یک سهم هزینه می­کنید، تا در نهایت ۹۰ريال سود بدست آورید، یعنی به ازای هر ريال سود، باید ۱۶ريال بپردازید، اما در شرکت ب، اوضاع متفاوت است و برای کسب هر ريال سود، فقط ۶ريال پرداخت می­کنید.

در واقع با اینکه از نظر قیمتی شرکت ب، قیمت بالاتری به ازای هر سهم دارد اما ریسک سرمایه­ گذاری در آن کمتر است.

در میان شرکت ­های حاضر در بورس، شرکت­ هایی با کمتر از گروه خود، می­توانند رشد بهتری داشته­ باشند و ارزندگی بالاتری دارند.

باید توجه داشت که این نسبت باید در بین شرکت هایی با یک صنعت مشخص سنجیده بشود، مثلا صنایع غذایی را نمی­توان با صنایع فلزی مقایسه کرد.

هنگامی که شرکتی دارای بسیار بالایی است، به این معناست که سهام آنها رشد بسیار زیادی کرده اما سود سازی شرکت، پا به پای سهام رشد نکرده است.

اگر شرکتی از متوسط شرکت های هم­گروهی­هایش بیشتر باشد به دو معناست: ۱)آن سهم از هم­گروهی­های خود رشد بیشتری داشته است. ۲) آن شرکت سود سازی کمتر دارد.

در هردو صورت، ریسک سرمایه ­گذاری بالاتر خواهد رفت.

برای مثال: هنگامی که گروه چندین برابر سهم مورد نظر باشد، به راحتی میتوان فهمید که قیمت سهم، نسبت به سودزایی آن در این گروه پایین تر است یا بلعکس.

در این تصویر شرکت اخابر تقریبا ۵/۲ برابر هم­گروهی­هایش می­باشد و با توجه به سودسازی نسبتا پایین شرکت به این نتیجه می­رسیم که قیمت سهم بالاتر از حالت نرمال گروه خودش رفته­ است.

البته باید خاطر نشان کرد که بالا رفتن زیاد نسبت به میانگین همگروهی هایش صرفا به این معنا نیست که بعدا شاهد افت قیمت خواهیم بود، بلکه در مواقعی که سهامداران منتظر تغییرات مهمی در شرکت هستند، سهم را به هر قیمتی خریداری می­کنند، تا اتفاق مورد نظر خود را رقم بزنند.

برای مثال: شرکتی زیان­ده، قصد راه­اندازی یک خط تولید جدید را دارد و یا افزایش سرمایه سنگینی داده است و یا به هر طریقی در آینده نه چندان دور دیگر زیان ده نخواهد بود، سهامدارانی که به این شرایط واقف هستند، دیگر به نسبت اهمیتی نمی­دهند، برای اینکه می­دانند قیمت سهام رشد می­کند و در آینده به سود خود خواهند رسید.

در بسیاری از سهم ها، نسبت یک عدد منفی است.

منفی بودن این نسبت حاکی از آن است که، یک سهم یا یک گروه در یک سال گذشته زیان­ده بوده است. اگر فرمول را به یاد داشته باشید، قیمت سهم در صورت کسر همواره مثبت است، اگر سودسازی شرکتی منفی شود کما که در تصویر مشاهده می­کنید، این نسبت نیز منفی می­شود.

برای موفقیت بیشتر دوره جامع تحلیل بنیادی سهام توصیه می شود

کلام آخر

در این مقاله به آشنایی اولیه با مفاهیم تحلیل پرداختیم، همه­ی موارد در سامانه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران موجود است، می­توانید آنچه امروز یاد گرفته اید را تمرین کنید و قدرت تحلیل فاندامنتال خود را بالاتر ببرید.

راز یک خرید و فروش پرسود در بورس، صبر و تمرین مهارتهای تحلیلی است.