تحلیل فاندامنتال چیست و پارامترهای آن کدام هستند؟

آیا می‌دانید تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست و چه کاربردی دارد؟ یکی از اصول حضور و سرمایه‌گذاری در بازار های مالی مختلف، آشنایی با مفاهیم مورد‌استفاده در هر بازار است. حتماً برای شما هم پیش آمده است که هنگام خرید یک وسیله­، درباره برند، کیفیت قطعات و ماندگاری وسیله مورد‌نظرتان سؤال‌هایی در ذهنتان ایجاد شود.

احتمالاً برای پاسخ این سؤال‌ها از اطرافیان یا فروشنده پرس‌و‌جو می­‌کنید تا تصمیم نهایی خود را بگیرید؛ خرید سهام نیز دقیقاً به‌همین‌گونه است؛ منتهی باید پاسخ سوالات متفاوت‌تری را پیدا کنید. تحلیل بنیادی در این راه چراغ راهتان خواهد بود. با مطالعه این مطلب، متوجه خواهید شد که تحلیل فاندامنتال چیست و خود را به یک سلاح قدرتمند برای ورود و سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی مجهز خواهید کرد.

تحلیل بنیادی چیست؟ آشنایی با تحلیل بنیادی سهام و بازار بورس

تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis)، نوعی تحلیل بر‌مبنای وضعیت مالی شرکت، وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور در آینده، شرایط صنایع مختلف در آینده و پارامترهایی از این قبیل است. در‌واقع، در تحلیل بنیادی هر عاملی که روی قیمت تأثیر‌گذار باشد،‌ به‌طور جامع مطالعه می‌شود. در این نوع از تحلیل،‌ با آموزش فیلترنویسی به افراد کمک می‌شود که بتوانند تصمیم بهتری برای سرمایه‌گذاری آتی خود در بازار بگیرند. البته تحلیل دیگری به نام تحلیل تکنیکال نیز وجود دارد که در آن با یک نمودار قیمتی و تعدادی ابزار روبه‌رو هستیم؛ اما نکته قابل‌توجه این است که در تحلیل فاندامنتال، پارامترهای بسیار گسترده‌تری درگیر هستند.

آشنایی با پارامتر‌های موثر بر تحلیل فاندامنتال بورس

افرادی که هنوز نمی‌دانند تحلیل فاندامنتال چیست، احتمالاً‌ با پارامترهای بسیار مهمِ مؤثر بر آن نیز آشنا نیستند. یک تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال این است که در تحلیل بنیادی، کاربر باید فاکتورهای بسیار بیشتری را مد‌نظر قرار داده و مطالعه کند. برخی از این پارامترها عبارت‌اند:

• صنعتی که شرکت در آن فعال است.
• بزرگی  یا کوچکی شرکت نیز حائز اهمیت است.
• شرکت موردنظر باید با سایر شرکت‌‌های رقیب مقایسه شود.
• به میزان سود‌آور بودن شرکت باید توجه کرد.
• میزان رشد سودسازی یکی از عوامل مهم است.
• مقدار بدهی­‌های شرکت در روند آن تاثیر می­‌گذارد.
• باید دانست که عملکرد شرکت متاثر از اوضاع و شرایط سیاسی فعلی است.
• تاثیر قیمت دلار بر درآمد و سود شرکت را نباید نادیده گرفت.
• شرکت از تغییرات قیمت فلزات جهانی نیز تأثیر می‌گیرد.
• به چشم‌انداز واردات و صادرات محصولات مشابه باید توجه کرد.

با شرکت در بهترین دوره تحلیل فاندامنتال، به‌خوبی می‌آموزید که چگونه شرایط کلی یک بازار مالی را بررسی کنید و بهترین تصمیم را بگیرید. امروزه دوره‌های مختلف تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، بورس و سهام و سایر بازارهای مالی بسیار متداول شده است. شما نیز برای اینکه به‌طور کامل بفهمید تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست، بهتر است در یکی از این دوره‌ها ثبت‌نام کنید. در ادامه، با برخی از مفاهیم اصلی این تحلیل آشنا خواهید شد.

نقدشوندگی سهام؛ یکی از مفاهیم اصلی تحلیل بنیادی بورس

قابلیت نقدشوندگی به این معناست که هر‌وقت قصد فروش سهام خود را داشتید، به‌راحتی بتوانید آن را در کمترین زمان ممکن به‌فروش برسانید. اما چگونه بفهمیم که کدام سهام قابلیت نقدشوندگی بالاتری دارد؟ با شرکت در دوره‌های آموزش بازارهای مالی، متوجه می‌شوید که سهامی که در روز با حجم بالا و تعداد معاملات بیشتری معامله می‌­شود، قابلیت نقد شوندگی بهتری دارد؛ چرا که امکان فروش سهم برای شما مهیا است.

               نماد و ملی                                                                      نماد و تجارت

در اینجا قصد داریم با مثالی، شما را بیش از پیش با این قابلیت آشنا کنیم.

در این دو تصویر شاهد هستیم که نماد و ملی در این روز فقط ۹۷ معامله انجام داده که با حجم معاملاتی ۱۱۱.۷۵۴ سهم همراه است؛ در‌صورتی‌که تعداد معاملات بانک تجارت ۲۹.۴۰۵ معامله و با حجم معاملات بیش از یک میلیارد بوده است. طبیعتا بین دو سهم بالا، فروش سهام نماد و تجارت، حتی اگر وضعیت بازار خیلی بد باشد، بسیار ساده­‌تر و آسان‌‌تر از نماد و ملی است. در واقع فروش سهم مترادف نقد شوندگی خواهد بود. به همین سادگی!

مطالعه تعداد سهام در دست عموم مردم در آموزش تحلیل فاندامنتال

در برخی از نمادها، اکثریت سهام در دست سهامداران عمده یا شرکت‌های حقوقی است که معمولا قصد فروش سهام خود را در کوتاه‌مدت ندارند؛ بنابراین واضح است که همیشه درصد پایینی از تعداد کل سهام در بین سهامداران خرد جابه‌جا می‌شود و باقی سهام برای مدت طولانی بدون معامله می‌­ماند.

در این دو تصویر، نماد شستا که ۱۰% سهام شناور دارد را در کنار نماد شتران با ۵۲% سهام شناور می‌­بینید.

ترکیب سهامداران؛ در تحلیل بنیادی حتماً به ترکیب سهامداران نیز توجه کنید!

اگر شما سهامدار بلند‌مدت شرکت هستید، حتما باید به ترکیب سهامداران آن شرکت توجه کنید. سهامداران عمده یک شرکت، کسانی هستند که در مجامع مربوطه، حق رای بالاتر و تاثیرگذاری بیشتری دارند. حقیقت این است که در شرکتی که تمام سهامداران عمده آن شرکت‌های حقوقی هستند، نباید انتظار داشت که تصمیماتی به نفع سهامداران خرد گرفته شود؛ چرا که در بسیاری از مواقع منافع سهامداران خرد و عمده در تقابل با یکدیگر هستند.

یک نکته طلایی: افرادی که می‌دانند تحلیل بنیادی چیست، به این نکته توجه دارند که معمولا شرکتی که در فهرست سهامدارانش اشخاص حقیقی دارد، انتخاب بهتری محسوب می‌شود. در‌واقع در یک شرکت، وجود اشخاص حقیقی و حقوقی در کنار هم بهتر است؛ چرا که آن‌ها بتوانند در تصمیم‌های مهم و حیاتی سهم را به گونه‌ای منصفانه مدیریت کنند.

EPS  یا سودآوری شرکت؛ یکی از مهم‌ترین پارامترها در تحلیل بنیادی بورس

یکی از پارامتر‌های مهم مورد‌بررسی در تحلیل فاندامنتال بورس، میزان سودآوری شرکت است که در‌اصطلاح بورسی به آن EPS گفته می‌شود. EPS مخفف عبارت  Earning per share یا سود به‌ازای هر سهم است. این مفهوم به این معناست که شرکت به‌ازای هر سهم از سهامش در سال چقدر سود کرده است.

در این قسمت نماد تاپیکو با ۱۹۸۳ EPS را مشاهده می­‌کنیم. با‌توجه‌به آن‌چه در بالا گفته شد، هرچه میزان سودآوری شرکتی بیشتر باشد، برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و شرکت در مجمع مناسب‌­تر است. متأسفانه افرادی که در دوره تحلیل بنیادی بورس شرکت نکرده‌اند و هنوز نمی‌دانند تحلیل فاندامنتال چیست، به EPS توجه نکرده و فرصت‌های بی‌شماری را از دست می‌دهند.

توجه به سود تقسیمی هر سهم؛ عاملی مهم در آموزش تحلیل بنیادی بورس

سود تقسیمی در اصل میزانی از کل سود کسب شده به‌ازای هر سهم است که به سهامداران تعلق می‌­گیرد و به‌صورت نقدی به حساب آن‌ها واریز می­‌شود. در تصویر قبلی، شرکت به‌ازای هر سهم، ۱۹۸۳ ریال سود به دست آورده ­بود؛ اما معمولاً با‌توجه‌به سیاست‌های تقسیم و ذخیره­ سود، همه این سود در میان سهامداران تقسیم نخواهد شد و مبلغی از آن برای مصارف آتی نگه داشته می‌­شود. DPS مبلغی از کل سود است که به‌عنوان سود یک سهم به سهامداران تعلق می­‌گیرد. DPS همیشه از EPS کوچک­تر خواهد بود. برای مثال، اگر سودآوری ۱۹۸۳ ریال باشد، تقسیم سود نقدی ۱۵۰۰ ریال می‌شود.

ثبات سود آوری؛ در تحلیل تکنیکال بورس ایران به پارامتر ثبات توجه ویژه‌ای کنید!

سودآوری یک شرکت باید به‌صورت مستمر و پایدار باشد؛ به گونه‌ای که در گذر زمان این سودآوری افزایش یابد یا حداقل از یک ثبات نسبی بهره‌مند شود. شرکت‌­هایی که سود‌آوری آن‌­ها در گرو شرایط سیاسی و شرایط متغیر جامعه است، معمولا ثبات خوبی ندارند.

مفهوم نسبت در تحلیل فاندامنتال بورس

مفهوم نسبت در  تحلیل بنیادی بورس کالا به‌صورت زیر تعریف می‌شود:

صورت کسر، نشان‌­دهنده قیمت کنونی سهام و مخرج آن نیز سود نقدی بدست آمده توسط شرکت EPS است.

در‌واقع نسبت، به‌معنای آن است که به‌ازای یک ریال سود باید چقدر هزینه بپردازید؛ بنابراین، در شرکت الف شما ۱۴۴۰ريال برای خرید یک سهم هزینه می‌­کنید تا در نهایت ۹۰ريال سود بدست آورید؛ یعنی به‌ازای هر ريال سود، باید ۱۶ريال بپردازید. اما در شرکت ب اوضاع متفاوت است و برای کسب هر ريال سود، فقط ۶ريال پرداخت می‌­کنید.

در‌واقع با اینکه از نظر قیمتی شرکت ب، قیمت بالاتری به‌ازای هر سهم دارد، اما ریسک سرمایه‌‌گذاری در آن کمتر است. در میان شرکت‌­های حاضر در بورس، شرکت­‌هایی با کمتر از گروه خود، می‌­توانند رشد بهتری داشته­ باشند و معمولاً ارزندگی بالاتری دارند. توجه کنید که این نسبت باید در بین شرکت‌هایی با یک صنعت مشخص سنجیده شود؛ مثلا صنایع غذایی را نمی‌­توان با صنایع فلزی مقایسه کرد.

هنگامی که شرکتی نسبت بسیار بالایی دارد، به این معناست که سهام آن‌ها رشد قابل‌توجهی کرده اما سود سازی شرکت، پا‌به‌پای سهام رشد نکرده است. اگر سهم شرکتی از متوسط شرکت‌های هم­‌گروهی­ خود بیشتر باشد به دو معناست: ۱) آن سهم از هم­گروهی­‌های خود رشد بیشتری داشته است. ۲) آن شرکت سود‌سازی کمتر دارد. در هر دو صورت، ریسک سرمایه ­گذاری بالاتر خواهد رفت.

برای مثال: هنگامی که گروه چندین برابر سهم مورد نظر باشد، به‌راحتی می‌توان فهمید که قیمت سهم، نسبت به سودزایی آن در این گروه پایین تر است یا بالعکس.

در این تصویر شرکت اخابر تقریبا ۵/۲ برابر هم­گروهی‌­هایش است و با‌توجه‌به سودسازی نسبتا پایین شرکت به این نتیجه می‌­رسیم که قیمت سهم بالاتر از حالت نرمال گروه خودش رفته­ است. البته باید خاطر نشان کرد که بالا رفتن نسبت به میانگین همگروهی‌هایش، صرفا به این معنا نیست که بعدا شاهد افت قیمت خواهیم بود؛ بلکه در مواقعی که سهامداران منتظر تغییرات مهمی در شرکت هستند، سهم را به هر قیمتی خریداری می‌­کنند تا اتفاق مورد‌نظر خود را رقم بزنند.

برای مثال: شرکتی زیان‌­ده، قصد راه‌­اندازی یک خط تولید جدید را دارد یا افزایش سرمایه سنگینی داده است یا به هر طریقی در آینده نه‌چندان‌دور دیگر زیان‌ده نخواهد بود؛ سهامدارانی که به این شرایط واقف هستند، دیگر به نسبت اهمیتی نمی‌دهند؛ چرا که به خوبی می‌دانند تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست، قیمت سهام رشد می‌­کند و در آینده به سود خود خواهند رسید. در بسیاری از سهم ها، نسبت یک عدد منفی است.

منفی بودن این نسبت حاکی از آن است که، یک سهم یا یک گروه در یک سال گذشته زیان­‌ده بوده است. اگر فرمول را به یاد داشته باشید، قیمت سهم در‌صورت کسر همواره مثبت است. اگر سودسازی شرکتی منفی شود، همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌­کنید، این نسبت نیز منفی می­‌شود. در نهایت، برای موفقیت در بازارهای مالی و یادگیری تحلیل بنیادی، حتماً در یک دوره آموزش تحلیل فاندامنتال بورس معتبر شرکت کنید.

آموزش تحلیل بنیادی بورس با دوره‌های جامع مجموعه کلینیک اقتصاد

در این مقاله به‌طور کامل بررسی کردیم که تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست و با پارامترهای آن آشنا شدیم. پیشنهاد می‌کنیم که برای یادگیری بهتر تحلیل بنیادی و سایر موارد لازم برای ورود به بازارهای مالی، در دوره‌های متنوع کلینیک اقتصاد شرکت کنید. همچنین، پیشنهاد می‌کنیم که آنچه امروز یاد گرفته‌اید را تمرین کنید و قدرت تحلیل فاندامنتال خود را بالاتر ببرید. راز یک خرید و فروش پرسود در بورس، صبر و تمرین مهارت‌های تحلیلی است.